อดีตช่างไม้อย่าง โอเล เคิร์ก คริสเตียนเซน (Ole Kirk Christiansen) คงไม่คาดคิดว่าบ้านและเฟอร์นิเจอร์ไม้จำลองขนาดจิ๋ว ซึ่งต่อมาเขาปรับเปลี่ยนให้เป็นพลาสติก จะกลายเป็นของเล่นที่เด็กๆ ทั่วโลกใฝ่ฝันอยากเป็นเจ้าของ และเป็นของสะสมของผู้ใหญ่หัวใจละอ่อน
การจำลองชีวิตประจำวัน หยิบเรื่องราวในประวัติศาสตร์ และเหตุการณ์สำคัญของโลกมาผสมผสานจินตนาการ แล้วสร้างเป็นของเล่นชิ้นจิ๋ว กลายเป็นเสน่ห์ของเลโก้ที่ทำให้หลายคนหลงรัก
จากของเล่นธรรมดาๆ เลโก้จึงเป็นเสมือนบทบันทึกประวัติศาสตร์และสื่อการเรียนรู้ที่เพลิดเพลินที่สุดชิ้นหนึ่งของโลก
แต่รู้ไหมว่า กว่าที่ของเล่นที่ดูธรรมดาๆ ที่มีแค่ตัวต่อไม่กี่แบบ จะกลายมาเป็นวัตถุบันทึกประวัติศาสตร์มนุษยชาติได้อย่างวันนี้
เลโก้มี ‘เรื่องเล็กๆ’ ที่ไม่ธรรมดาซ่อนอยู่เบื้องหลัง
‘เป็ดไม้’ จุดเริ่มต้นของเลโก้
หลายคนอาจไม่รู้ว่า ‘เลโก้’ แบรนด์ของเล่นดีไซน์สวยสุดโมเดิร์น จะมีอายุเกือบ 90 ปี มีต้นกำเนิดจากประเทศเดนมาร์ก โดยช่างไม้ชื่อ โอเล เคิร์ก คริสเตียนเซน
คริสเตียนเซนได้แรงบันดาลใจจากลูกชายที่ชอบเล่นของเล่น แต่ของเล่นชิ้นแรกที่เขาทำยังไม่ใช่เลโก้ แต่เป็นของเล่นไม้รูปเป็ด และจากเป็ดไม้ตัวนั้น คริสเตียนเซนก็เริ่มผลิตของเล่นไม้ที่เป็นดีไซน์บ้านและเฟอร์นิเจอร์จิ๋ว จนช่วงหลังเริ่มมีการใช้วัสดุที่เป็นพลาสติกควบคู่ไปด้วย พร้อมกับตั้งชื่อแบรนด์ว่า ‘เลโก้’ (LEGO) ซึ่งเป็นภาษาเดนิชแปลว่า “play well”
ความพิถีพิถันระดับ ‘มิลลิเมตร’
เมื่อพูดถึงเลโก้ สิ่งแรกที่หลายคนนึกถึงคือบล็อกสี่เหลี่ยมหรือ ‘Brick’ หลากหลายไซส์และสีสันสดใส
คนที่เคยเล่นของเล่นประเภทนี้จะรู้ว่า Brick ของเลโก้ต่อสนุก แกะง่าย ต่อเพลิน ไม่ชวนหงุดหงิดเหมือนกับแบรนด์ของเล่นอื่นๆ ในประเภทเดียวกัน และยังเสริมสร้างจินตนาการได้แบบไม่รู้จบ เพราะต่อตัวต่อเลโก้ขนาด 8×2 จำนวน 6 ชิ้น สามารถต่อได้ 915,103,765 แบบ
นั่นเป็นเพราะตัวต่อของเลโก้ทุกชิ้นถูกผลิตขึ้นอย่างพิถีพิถันที่สุด โดยมีความคลาดเคลื่อนต่ำกว่า 0.002 มิลลิเมตรเท่านั้น เพื่อให้มีมุมองศาที่ตรงเป๊ะ ไม่บิดเบี้ยว เพื่อให้เลโก้ทุกชิ้นประกบต่อเข้ากันได้อย่างแน่นหนา ในทุก ๆ หนึ่งล้านชิ้น จะมีเพียง 18 ชิ้นเท่าน้ันที่ไม่ได้มาตรฐาน
ส่วนเลโก้ที่เป็นเซ็ตต่างๆ ล้วนถูกออกแบบอย่างใส่ใจ โดยดีไซเนอร์ในบริษัทที่มีจำนวนมากถึง 120 ชีวิต
‘มินิฟิก’ เผ่าพันธุ์มนุษย์ที่มากที่สุดในโลก
ในส่วนของมินิฟิกเกอร์ที่เป็นหุ่นจำลองคนตัวจิ๋วหรือ “มินิฟิก” มีขนาดความสูงโดยเฉลี่ย 4 เซนติเมตร และนิยมใช้ ‘สีเหลือง’ แทนสีผิว เหตุผลก็เพราะนักออกแบบเลโก้รู้สึกว่าสีเหลืองเป็นสีที่เป็นกลางที่สุด ที่จะส่งเสริมให้เด็กๆ จินตนาการว่าหุ่นตัวนั้นเป็นใครก็ได้
ถ้าหากจินตนาการว่าบรรดามินิฟิกเป็นเผ่าพันธุ์หนึ่งของมนุษยชาติ ถึงวันนี้มันคงเป็นเผ่าพันธุ์ที่มีจำนวนมากที่สุดในโลก
เพราะตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เลโก้ผลิตพวกมันมามากกว่า 4 พันล้านชิ้น!!!
(photo: http://www.afpforum.com)
มองประวัติศาสตร์โลกผ่าน ‘เลโก้’
ตั้งแต่ปี 1950 เลโก้เริ่มจำลองเรื่องเล่าและเรื่องราวรอบตัวของผู้คน โดยปล่อยเป็นเซ็ตในธีมต่างๆ เช่น อวกาศ โจรสลัด ไดโนเสาร์ การผจญภัยใต้ทะเล ชีวิตสัตว์ป่า ซึ่งปัจจุบันหลายธีมกลายเป็นของสะสมสุดคลาสสิก และบางธีมก็ได้รับความนิยมและวางขายมาจนถึงทุกวันนี้
แต่ถ้าถามว่าเลโก้เซ็ตไหนคลาสสิกที่สุด คงหนีไม่พ้น LEGO Space ที่ประกอบด้วย นักบินอวกาศ ยานอวกาศ สิ่งมีชีวิตนอกโลก ที่ออกวางจำหน่ายตั้งแต่ปี 1978 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่โลกอยู่ในยุคแห่งการสำรวจอวกาศ และพอมาถึงวันนี้นี่คือธีมที่เก่าแก่ที่สุด และแพงที่สุดในประวัติศาสตร์ของเลโก้
นับจากเซ็ท LEGO Space เป็นต้นมา เลโก้ก็มักหยิบฉวยสถานการณ์โลกรอบด้านในวงการต่างๆ ทั้งอดีต ปัจจุบัน รวมถึงประเด็นร้อน มาสร้างสรรค์เป็นผลงานเจ๋งๆ ให้ผู้คนได้ตื่นตาตื่นใจอยู่เสมอ
เลโก้ X Wing Starfighter จากภาพยนตร์เรื่อง Star Wars ถือว่าเป็นเซ็ตที่ใหญ่ที่สุดในโลก ตั้งแสดงโชว์หน้าไทม์สแควร์ที่มหานครนิวยอร์ก เมื่อปี 2013 โดยใช้ชิ้นส่วนทั้งหมด 5,335,200 ชิ้น
หนึ่งในเซ็ตเลโก้ที่สร้างความตื่นตาตื่นใจคือ คนยุคหินและแมมมอธ ซึ่งจัดวางในงานนิทรรศการของเลโก้ชื่อว่า the Brick 2015 ที่กรุงลอนดอน ซึ่งตัวเลโก้คนยุคหินใช้สเกลเท่ามนุษย์จริง
งานรถแข่งก็มา! เลโก้จำลอง F1 เฟอร์รารี่ ตั้งโชว์ในงานสิงคโปร์กรังปรีซ์ ปี 2014
เลโก้ธีมนโปเลียน จักรพรรดิแห่งฝรั่งเศส จำลองเหตุการณ์ในสงคราม Waterloo ซึ่งเป็นสงครามสุดท้ายในชีวิตนโปเลียน และเป็นหนึ่งในเหตุการณ์สำคัญของประวัติศาสตร์โลก
พนักงานเลโก้แลนด์ กำลังจัดหุ่นเลโก้เมแกน มาร์เคิล และเจ้าชายแฮรี่ กำลังเข้าพิธิเสกสมรส หน้าพระราชวังวินเซอร์ พร้อมมีสื่อมวลชนและประชาชนชาวเลโก้
วงดนตรีป็อบชื่อดังอย่าง Spice Girl กับนักร้องระดับโลก Elton John ขณะร่วมงานพิธิเสกสมรสของเมแกน มาร์เคิล และเจ้าชายแฮรี่
ชุดเลโก้งานพิธีตั้งพระนามพระโอรสดยุคและดัชเชสแห่งเคมบริดจ์ ทรงตัดสินพระทัยตั้งพระนามให้พระโอรสที่เพิ่งถือประสูติการได้ 2 วัน ว่า จอร์จ อเล็กซานเดอร์ หลุยส์
เลโก้ขอเป็นส่วนหนึ่งของ Ryder Cup รายการแข่งขันกอล์ฟชื่อดังของโลกที่ฟาดฟันกันระหว่างทีมยุโรปและสหรัฐอเมริกา
ในวงการใหญ่อย่างภาพยนต์ เลโก้ก็ไม่พลาดแสดงตัว ขอเป็นส่วนหนึ่งของงานประกาศผลรางวัลออสการ์ ปี 2015
เซ็ทเลโก้โมเมนต์ประวัติศาสตร์สำคัญของอเมริกา ในช่วงที่บารัค โอบามา ร่วมพิธีสาบานตนรับตำแหน่งประธานาธิบดี ปี 2009
เลโก้ลุกขึ้นมาประท้วง! เซ็ตเลโก้จำลองการประท้วง Occupy Wall Street การเดินขบวนประท้วงที่เกิดขึ้นที่นครนิวยอร์กในปี 2011
เลโก้คอลเลคชั่น Women of NASA หรือ ‘ผู้หญิงของนาซ่า’ ถูกสร้างสรรค์ขึ้นเพื่อยกย่องเชิดชูผู้หญิงเก่ง 5 คน ผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จขององค์กรระดับโลกอย่างนาซ่า แต่ละคนมีความแตกต่างทางเชื้อชาติและสีผิว ซึ่งเป็นประเด็นการแสดงการยอมรับความแตกต่างหลากหลายที่ทั่วโลกให้ความสนใจอย่างมาก
เลโก้คอลเลคชั่นใหม่ล่าสุดที่กลายเป็น talk of the town คือ เซ็ตซูเปอร์คาร์สุดหรู Bugatti Chiron ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นเลโก้ที่มีไซส์เท่ารถจริงชุดแรก พร้อมขับเคลื่อนได้จริง! เป็นรถยนต์สองที่นั่ง มีความเร็วมากกว่า 20 กิโลเมตรต่อชั่วโมง แสดงให้เห็นว่าเลโก้สามารถเป็นอะไรก็ได้ตามแต่จินตนาการ!
ถึงวันนี้ หากจะพูดว่าเลโก้เป็นมากกว่า ‘ของเล่น’ คงจะไม่ผิด แต่จะเป็นงานศิลปะ สื่อการเรียนรู้ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ ของสะสม ฯลฯ คงขึ้นอยู่กับสายตาและจินตนาการของเรา ว่าจะเลือกมองของเลโก้ในมุมไหน
แต่ถึงแม้เราจะมองเลโก้ไม่เหมือนกัน ก็มีสิ่งหนึ่งที่ทุกคนสัมผัสได้จากเลโก้ จนอดไม่ได้ที่จะหลงรักของเล่นสุดบรรเจิดประเภทนี้
นั่นก็คือ เลโก้…เล่นแล้วดี.
FACTBOX:
กำแพงเลโก้ที่ยาวที่สุดในประเทศไทย คือกำแพงโมเสกรูปพระบรมมหาราชวังที่ต่อขึ้นจากเลโก้มากกว่า 103,000 ชิ้น ขนาด 2 × 3.25 เมตร สร้างสรรค์โดย นิโคลัส ฟู นักต่อเลโก้มืออาชีพชาวสิงคโปร์ ปัจจุบันกำแพงนี้อยู่ที่ LEGO Shop ศูนย์การค้าสยามพารากอน ซึ่งเป็นร้านเลโก้ที่รับรองโดย เลโก้ กรุ๊ป แห่งแรกในประเทศไทย
อ้างอิง:
- Wikipedia. Lego. https://en.wikipedia.org/wiki/Lego
- Wikipedia. Minifigure. https://lego.fandom.com/wiki/Minifigure
- LEGO. The LEGO Group honours first ever Danish captain with giant Ryder Cup trophy made entirely from LEGO bricks. https://www.lego.com/en-us/aboutus/news-room
- Manager Online. เลโก้ โหมเอเชียแทนยุโรปอิ่มตัว ผนึก DKSH ผุดชอปแรกในไทย. https://mgronline.com/business/detail/9610000119148
- BEC Tero.com. 9 เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับ “เลโก้” รู้ไว้ก่อนไปงาน “บริคไลฟ์ บิวท์ ฟอร์ เลโก้ แฟน”. https://bit.ly/2OgfGxu
- MIT News.Women of NASA LEGO set blasts off.http://news.mit.edu/2017/women-nasa-lego-set-0302