ปีหนึ่งหนึ่งผ่านไปรวดเร็วเหลือเกินเมื่อเรากำลังจะเดินทางถึงสิ้นปี แต่หากมองย้อนกลับไป มันก็มีเหตุการณ์มากมายเกิดขึ้น ที่ทำให้เรารู้สึกว่าแต่ละวัน แต่ละเดือนช่างผ่านไปเชื่องช้า และลำบากอย่างยิ่งยวด
โดยเฉพาะปี 2020 ที่คงเป็นปีที่หนักหนาสาหัสสำหรับใครหลายคน ตลอดปีนี้ ศุภกิจ พิทักษ์บ้านโจด ช่างภาพแห่ง becommon ได้บันทึกเรื่องราวต่างๆ ผ่านสายตาของเขามาโดยตลอด ทั้งสถานการณ์แพร่ระบาดของโควิด-19 การเรียกร้องทางการเมืองที่ดำเนินไปอย่างเข้มข้น หรือชีวิตสามัญธรรมดาของผู้คนที่ซ่อนทั้งเสียงหัวเราะ คราบน้ำตา หรือแม้กระทั่งความหวังที่ดีกว่าถึงปีใหม่ที่กำลังจะเข้ามาเอาไว้
และนี่คือ 12 ภาพถ่าย ที่ศุภกิจคัดสรรมาเดือนละ 1 ภาพ ตั้งแต่มกราคม-ธันวาคม พร้อมกับเบื้องหลังและความคิดเห็นของเขาต่อภาพนั้นๆ ที่อาจทำให้เราได้นั่งนิ่งๆ ใช้เวลาสั้นๆ อยู่กับตัวเอง จ้องมองภาพที่กำลังจะกลายเป็นอดีตเหล่านี้ ทบทวนชีวิตที่กำลังจะผ่านพ้นไปอีกหนึ่งปี เพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับปี 2021 ที่กำลังจะเดินทางมา
มกราคม
“สิ่งที่เห็นอยู่ตรงหน้าคือกรุงเทพมหานครเมื่อต้น พ.ศ. 2563 ในวันที่ฝุ่นละอองยังคงคละคลุ้งอยู่ไปทั่วทั้งเมือง จึงพยายามจะหามุมภาพที่น่าจะอธิบายถึงสิ่งที่คนเมืองกำลังเผชิญอยู่ วันนั้นมองออกไปแทบจะไม่เห็นอะไร เห็นเพียงกลุ่มฝุ่นสีเทาที่ปกคลุมเมือง”
กุมภาพันธ์
“ภาพ photo essay ชุดนี้เป็นอีกครั้งที่ได้พบกับเจ้าของเรื่องโดยบังเอิญ ลุงนิด ชายวัยใกล้เกษียณที่ต้องสวมใส่ชุดตัวละครในภาพยนตร์เรื่อง สตาร์ วอร์ส ที่ทั้งร้อนและหนัก นานหลายชั่วโมงต่อวัน เพียงเพื่อหาค่ารักษาพยาบาลให้กับแฟนสาวที่เป็นโรคซึมเศร้า และลุงนิดเป็นอีกคนหนึ่งที่ทำให้เห็นว่า ‘การกระทำสำคัญกว่าคำพูด’ นั้นเป็นเช่นไร”
มีนาคม
“Sky Walk บริเวณราชประสงค์ในวันนั้นทุกอย่างดูเงียบเชียบผิดหูผิดตา แทบจะไร้ผู้คนเดินไปเดินมาอย่างเช่นเคย ถึงแม้ว่าจะเป็นช่วงเวลาเลิกงานแล้วก็ตาม รวมไปถึงรถยนต์ที่เคยสัญจรกันอย่างหนาแน่นในวันนั้นก็กลับหายไปหมดเหลือไว้็เพียงพี่ รปภ.และความว่างเปล่าที่ยังอยู่เป็นเพื่อนกัน”
เมษายน
“ภาพชุดนี้อยากจะลองเล่าถึงสถานการณ์โควิด-19 ผ่านสิ่งไม่มีชีวิตอย่าง ‘เก้าอี้’ ที่ถูกวางไว้อยู่ตามแผงลอยที่ถูกทิ้งร้างย่านประตูน้ำดูบ้าง เพราะเก้าอี้เหล่านี้เมื่อก่อนเคยมีคนใช้มันตลอดเวลา แต่เมื่อมีสถานการณ์โควิด-19 ทำให้พวกมันต้องถูกวางทิ้งไว้ไร้ผู้คนมาสนใจ”
พฤษภาคม
“วันนั้นเป็นวันที่ห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัลเวิลด์กลับมาเปิดให้บริการเป็นวันแรก หลังจากต้องถูกปิดไปหลายเดือนเพราะสถานการณ์โควิด-19 ทำให้ได้มีโอกาสเข้าไปเก็บบรรยากาศห้างที่แทบจะไร้ผู้คนและไม่เคยคิดว่าจะมีโอกาสได้เห็น ร้านค้าบางร้านกลับมาเปิดให้บริการแต่ส่วนใหญ่ก็ยังคงปิดอยู่ รวมไปถึงร้านนี้ที่มีตัวมาสคอตกำลังยกมือไหว้ตามแบบคนไทย”
มิถุนายน
“ ‘ช่วงเวลานี้คล้ายกับเป็นช่วงเวลาของการพักผ่อนหย่อนใจของใครหลายคน หลังจากที่ต้องเผชิญกับสถานการณ์การระบาดของโรคโควิดตลอดหลายเดือนที่ผ่านมา’ ผมเขียนเปิดบทความเรื่อง สวนลอยฟ้าเจ้าพระยาในยามเย็น ไว้เช่นนั้น ‘แต่ถึงอย่างไรบรรยากาศที่อยู่ตรงหน้า ก็คงพอจะทำให้ความรู้สึกที่มีต่อเรื่องร้ายๆ ได้คลายลงไปบ้าง แม้จะเป็นเพียงชั่วขณะหนึ่ง…ก็ยังดี’ และผมก็เขียนปิดไว้เช่นนี้”
กรกฎาคม
“เย็นวันนั้นได้หนีรถติดบนถนนสาทรที่กำลังติดอย่างแสนสาหัสเพื่อจะหนีไปออกอีกทาง โดยได้เข้าไปในซอยๆ หนึ่ง จึงทำให้เห็นแสงสีส้มของพระอาทิตย์ในตอนเย็นที่ส่องผ่านช่องว่างของตัวตึกเกิดเป็นรูปสี่เหลี่ยมและส่องผ่านมายังต้นไม้ต้นหนึ่ง จนมาตกกระทบกับกำแพงคอนกรีตผืนใหญ่ ซ้ายมือนอกเฟรมคือภาพรถติดที่เพิ่งหนีมาได้ ตรงหน้าคือเรื่องดีๆ ที่ซุกซ่อนอยู่ในเรื่องแย่ๆ ซึ่งเพิ่งจะผ่านพ้นมา”
สิงหาคม
“ตอนนั้นเป็นเวลาบ่ายสามเห็นจะได้ขณะที่กำลังถ่ายสิ่งอื่นอยู่จนแล้วเสร็จ สายตาก็็เหลือบไปเห็นคำว่า ‘แม่’ ที่เกิดจากการตกกระทบของแสงแดด อยู่ทางเบาะฝั่งคนขับของรถแท็กซี่ที่จอดไว้อยู่ข้างทาง คำนี้คงจะมีความหมายและคงจะเป็นแรงใจให้พี่คนขับได้ไม่น้อย โชคดีที่วันนั้นมองเห็นและก็โชคดีอีกเช่นกันที่วันนั้นมีกล้องอยู่ในมือ”
กันยายน
“ทุกๆ ครั้งที่ได้มีโอกาสเดินทางไปต่างจังหวัดก็จะพยายามหาเรื่องเล่าที่เราอยากจะเล่าและน่าสนใจ และบ้านท่าแร่ก็เป็นหนึ่งในความตั้งใจนั้น และต้องขอบคุณคุณลุงที่ปั่นจักรยานเข้ามาในเฟรมอย่างพอดิบพอดี”
ตุลาคม
“ช่วงนั้นเป็นช่วงเวลาที่มีม็อบเกิดขึ้นตามสถานที่สำคัญต่างๆ ในกรุงเทพฯ ติดต่อกันหลายวัน และห้าแยกลาดพร้าวก็เป็นหนึ่งในนั้นผู้คนจำนวนมากต่างก็ออกมาเรียกร้องและแสดงออกถึงอะไรบางอย่าง และบางอย่างที่คนหนุ่มสาวเรียกร้องนั้น ไม่มีใครรู้ได้ว่าจะเป็นจริงได้เมื่อไหร่”
พฤศจิกายน
“หลังจากดูผู้สื่อข่าวรายงานข่าวจากหน้าจอมือถือว่ามีการใช้แก๊สน้ำตาเพื่อสกัดการเดินทางมายังรัฐสภาเกียกกายของกลุ่มราษฎร เมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายนที่ผ่านมา ทำให้ต้องรีบเดินทางจากสามย่านเพื่อไปยังบริเวณรัฐสภาในทันที เมื่อไปถึงกลิ่นแก๊สน้ำตายังคงลอยอบอวลอยู่ทั่วบริเวณ บ้างวิ่งหนีกระเจิงจากการฉีดน้ำ บ้างก็นั่งหลบหลังแท่งแบริเออร์ทรงสี่เหลี่ยม กลิ่นจากสารเคมีรุนแรงพอที่จะทำให้ผู้ชุมนุมล่าถอยและหยุดได้ชั่วขณะ หลายคนถูกหามส่งโรงพยาบาลจากการสูดดมแก๊สน้ำตาเข้าไป หลายคนล้มลงจนได้รับบาดเจ็บ ฯลฯ วันนั้นทุกสิ่งทุกอย่างเกิดขึ้นอย่างฉับไว และสิ่งที่อยู่ตรงหน้านั้นด็ราวกับคือฉากฉากหนึ่งในภาพยนตร์ ที่ฉายขึ้นในชีวิตจริง”
ธันวาคม
“เป็นประจำทุกปีที่สวนหลวง ร.9 จะมีการประดับดอกไม้นานาชนิดในเดือนธันวาคม เพื่อให้ผู้คนได้เข้ามาเยี่ยมชมความงามของสวนแห่งนี้และปีนี้ก็เช่นกัน ถึงแม้ว่าวันนี้งานพรรณไม้งามอร่ามสวนหลวงจะหมดลงแล้วแต่เชื่อว่าเมื่อถึงปีหน้าผู้คนจะกลับมายังที่แห่งนี้อีกครั้งอย่างแน่นอน”