หลายคนอาจเคยสะดุดตากับสิ่งก่อสร้างที่อยู่ในเมือง แล้วหยิบกล้องขึ้นถ่าย
แต่จะมีกี่คนที่อุทิศชีวิตบันทึกภาพเหล่านั้นอย่างจริงจังตลอดหลายสิบปี จอห์น มาร์โกรี่ (John Margolies) นักเขียนวิจารณ์ด้านสถาปัตยกรรม และช่างภาพชาวอเมริกันผู้ล่วงลับ คือคนนั้น
เขาใช้เวลากว่า 40 ปี (1970s – 2000s) ตั้งแต่ช่วงวัยหนุ่มจนถึงวัยชราขับรถเดินทางไปทั่วอเมริกา เพื่อถ่ายภาพอาคารแปลกตา ป้ายโฆษณา โรงแรม ร้านอาหาร และสิ่งก่อสร้างต่างๆ ที่อยู่ข้างถนน
โดยภาพทั้งหมดบันทึกด้วยกล้อง Canon FT และฟิล์มสไลด์ (สามารถดูและดาวน์โหลดภาพทั้งหมดฟรีได้ที่ The Library of Congress)
เว็บไซต์ Los Angeles Times ให้ข้อมูลว่า จอห์น มาร์โกรี่ เริ่มใช้เวลาออกเดินทางถ่ายภาพไปตามถนนหนทางในอเมริกาตั้งแต่ทศวรรษที่ 1970s จนกระทั่งเริ่มถ่ายน้อยลงในช่วงปี 2000s เมื่อสายตาของเขาเริ่มไม่ดี
ทำไมคนๆ หนึ่งถึงหลงใหลการถ่ายภาพสิ่งก่อสร้างแปลกตาขนาดนั้น? ไม่มีข้อมูลระบุอย่างตรงไปตรงมา แต่มีเรื่องหนึ่งที่พอจะตอบคำถามนี้ได้
‘ในวัยเด็กระหว่างที่นั่งรถ เขาขอให้พ่อแม่หยุดรถตรงสถานที่น่าสนใจข้างทาง แต่พวกเขาปฏิเสธ เพราะคิดว่า “สิ่งนั้นน่าเกลียดที่สุดในโลก” ’
วิกิพีเดีย
หลังเรียนจบด้านประวัติศาสตร์ศิลป์และวารสารศาสตร์ จอห์น มาร์โกรี่ ได้งานทำที่ Architectural Record ซึ่งเป็นนิตยสารรายเดือนแนวสถาปัตย์และตกแต่งภายใน จนกระทั่งกลางปี 1970s เขาเริ่มออกเดินทางถ่ายภาพสถาปัตยกรรมอย่างจริงจัง เพราะกังวลว่ากระแสความเป็นสมัยใหม่หรือ ‘โมเดิร์นนิสท์’ ที่โหมกระหน่ำในเวลานั้น จะพัดพาสิ่งที่เห็นให้หายไป
เพื่อบันทึกภาพสิ่งปลูกสร้างเหล่านั้นเก็บไว้ เขาจึงตั้งใจถ่ายภาพสิ่งนั้นอย่างที่มันเป็น โดยไม่มีสิ่งใดรบกวน ไม่ว่าผู้คน รถรา สิ่งมีชีวิตอื่นๆ หรือกระทั่งสภาพภูมิอากาศ
“…เขายอมพักในโมเต็ลเห่ยๆ เพื่อรอสภาพอากาศที่เหมาะสม แล้วลั่นชัตเตอร์ในช็อตที่เขาต้องการ…”
เจน ไท (Jane Tai) พาร์ทเนอร์ที่คบหากันหลายปีพูดถึงวิธีการถ่ายภาพของเขา
“จอห์นเอาจริงเอาจังกับสิ่งที่เขาจะถ่ายมาก…” มาร์กาเร็ต แองเกิ้ล (Margaret Engel) เพื่อนที่เคยร่วมเดินทางกับเขาหลายทริปในเวอร์จิเนีย แมรี่แลนด์ และเขตทางเหนือของนิวยอร์กย้อนวันวาน “จะต้องไม่มีผู้คนหรือรถยนต์ และแสงที่เขาต้องการคือตอนเช้าตรู่ราวหกโมงเช้า…” บางทีเพื่อให้ได้ภาพที่สมบูรณ์แบบ จอห์นถึงกับยอมควักเงินจ่ายให้คนเลื่อนรถออกจากเฟรมภาพของเขา
ภาพถ่ายจำนวนนับหมื่นใบของจอห์นจึงมีเอกลักษณ์และโทนภาพราวกับถ่ายในช่วงเวลาไม่ต่างกัน ถึงแม้ความจริงแล้ว ภาพต่างๆ จะถูกถ่ายขึ้นต่างช่วงเวลาและสถานที่ในระยะเวลาตลอดหลายสิบปี
ปี 2016 จอห์น มาร์โกรี่ ในวัย 76 ปี เสียชีวิตด้วยโรคปอดบวม ในปีนั้นหอสมุดรัฐสภาสหรัฐฯ สแกนภาพถ่ายจำนวนมากของเขาให้อยู่ในรูปไฟล์ดิจิทัล เพื่อเผยแพร่สู่สาธารณะในฐานะงานอาร์ตและเอกสารประวัติศาสตร์
เพราะวันนี้สิ่งก่อสร้างที่ จอห์น มาร์โกรี่ บันทึกไว้อันตรธานหายไปแล้ว เหลือแต่เพียงภาพถ่ายจำนวนนับหมื่นใบที่เป็นหลักฐานบอกเล่าให้คนในวันนี้รู้ว่า กาลครั้งหนึ่งในอเมริกาเคยมีสิ่งเหล่านี้ และมีชายคนหนึ่งที่หลงใหลและเอาจริงเอาจังกับการถ่ายรูปสิ่งปลูกสร้างหน้าตาประหลาดที่ดูเหมือนสิ่งธรรมดาสามัญในเวลานั้น เพื่อจะเก็บรักษามันไว้
และบอกกับคนรุ่นต่อมาว่า ครั้งหนึ่งประเทศที่เขาอยู่ เคยมีสิ่งเหล่านี้.
อ้างอิง:
- Christopher Reynolds. Farewell to John Margolies, who glorified the diners and motels of roadside America and left us 13,000 photos. https://www.latimes.com/travel/california/la-tr-0607-margolies-roadside-0602-snap-htmlstory.html
- Wikipedia. John Margolies. https://en.wikipedia.org/wiki/John_Margolies
- The Library of Congress. John Margolies Roadside America Photograph Archive. https://www.loc.gov/rr/print/coll/john-margolies-roadside-america-photograph-archive.html
- Nick Douglas. Download 11,710 Free-to-Use Photos of Roadside Americana. https://lifehacker.com/download-11-710-free-to-use-photos-of-roadside-american-1838050435
