ไขความลับของโยคะว่าทำไมดารา นางแบบ ศิลปิน ถึงยกให้เป็นหนึ่งในการออกกำลังกายที่ดีที่สุด
ภาพเหตุการณ์น่ารักๆ เมื่อครั้งที่ เจนนิเฟอร์ อนิสตัน มอบเสื่อโยคะลายน้องหมาที่เธอสั่งทำเป็นพิเศษ เพื่อมอบเป็นของขวัญวันเกิดแด่ โอปราห์ วินฟรีย์ กลางรายการ The Oprah Winfrey Show ที่มีผู้ชมนับล้านเมื่อปี 2011 อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงกระแสความนิยมที่ชาวตะวันตกมีต่อการฝึกโยคะ ศาสตร์ในการดูแลสุขภาพกายและใจ ที่มีจุดกำเนิดในประเทศอินเดียมานานหลายพันปี
หลักฐานไม่ใช่แค่การผุดขึ้นเป็นดอกเห็ดของคลาสโยคะในฟิตเนสต่างๆ ที่ฮิตตามพิลาทีสมาติดๆ เท่านั้น
แต่ยังเป็นเพราะการได้เห็นผลลัพธ์ของการฝึกโยคะสม่ำเสมอ ผ่านชีวิตและงานของบรรดาศิลปินแถวหน้า ทั้งนักร้อง นักแสดง และนางแบบ อย่าง มาดอนน่า, สติง, แมทธิว แม็คคอนาเฮย์, จิเซล บุนด์เชน ฯลฯ ที่ต่างก็ยืนระยะอยู่ในวงการได้ยาวนานหลายสิบปี ด้วยรูปร่างชวนฝันและผลงานที่มาตรฐานดีไม่มีตก
จึงเป็นเครื่องยืนยันว่า โยคะคือทางเลือกที่ยั่งยืนในการบริหารร่างกายแบบองค์รวม ที่ช่วยรักษาสมดุลแก่ร่างกายและจิตใจได้เป็นอย่างดี ทำให้ผู้คนนับล้านทั่วโลกเริ่มหันมาฝึกโยคะตามเขาและเธอ
โยคะเป็นศาสตร์เก่าแก่ที่ถือกำเนิดในประเทศอินเดียมานานกว่า 5,000 ปี คำว่า โยคะ มีรากศัพท์มาจากคำว่า Yuj ในภาษาสันสกฤต หมายถึง การรวมเป็นหนึ่ง
โยคะจึงเป็นศาสตร์แห่งการฝึกสร้างสมดุลของจิตใจ ร่างกาย และลมหายใจ ให้สอดประสานเป็นหนึ่งเดียว
ในขณะที่ภาพจำของโยคะในการรับรู้ของคนทั่วไป มักคิดว่าโยคะคือ การดัดหรือบิดร่างกายจนเป็นเกลียวราวกับขนมเพรทเซล ทำให้มีเฉพาะผู้ที่ฝึกโยคะจริงๆ เท่านั้นที่ตระหนักดีว่า ประโยชน์ของโยคะมีมากกว่าแค่การบิดดัดท่วงท่าของร่างกายที่เห็นกันแต่ภายนอก
ความสงบภายในจิตใจต่างหากคือ หัวใจที่แท้จริงที่โยคะมอบให้ผู้ฝึกฝนที่เข้าใจศาสตร์นี้อย่างถ่องแท้
โยคะอาจจุดประกายให้หลายคนอยากจะคว้าเสื่อออกไปเริ่มฝึกเสียตั้งแต่ตอนนี้ ติดก็ตรงที่โยคะมีให้เลือกหลายประเภทจนยากจะแยกความแตกต่างออก
becommon จึงเลือกโยคะ 5 แบบมาแนะนำให้คุณได้รู้จัก ผ่านวิถีโยคีของเหล่าเซเลบริตี้แถวหน้าของโลก ที่ต่างก็ยอมรับเป็นเสียงเดียวกันว่า โยคะดีต่อกายและใจจริงๆ
1.
Hatha Yoga
หฐโยคะ เกิดจากการรวมกันของคำว่า หะ หมายถึง พลังเย็น และ ฐะ หมายถึง พลังร้อน หฐโยคะจึงเป็นการใช้ศิลปะในการบริหารร่างกายภายใต้การควบคุมของจิตใจ เพื่อให้เกิดสมดุลของพลังบวกและลบ เป็นการฝึกให้จิตใจและร่างกายทำหน้าที่สัมพันธ์กันอย่างสมบูรณ์
หฐโยคะเหมาะสำหรับผู้ที่เพิ่งเริ่มฝึก เพราะเป็นคลาสที่นิยมสอนด้วยอาสนะ (ท่วงท่า) ที่ไม่ยากเกินไป
เช่น การไหว้พระอาทิตย์ (Sun Salutation) ที่ใครก็ฝึกได้ และการเริ่มต้นฝึกโยคะด้วยคลาสหฐโยคะยังเป็นการได้เรียนรู้ศัพท์สันสกฤตเพิ่มเติม ผ่านชื่ออาสนะต่างๆ ไปในตัว
คนดังที่ทำให้หฐโยคะเป็นที่รู้จัก หนีไม่พ้น เจนนิเฟอร์ อนิสตัน นักแสดงสาวมากฝีมือที่ฝึกโยคะมานานกว่า 20 ปี โดยมี แมนดี้ อิงเบอร์ ครูสอนโยคะซึ่งเป็นเพื่อนสนิทของเธอ เป็นคนแนะนำ
อนิสตันฝึกโยคะอย่างน้อย 5 คลาสต่อสัปดาห์ โดยฝึกตามโปรแกรมของอิงเบอร์ ที่เขียนไว้ในหนังสือ Yogalosophy: 28 Days to the Ultimate Mind-Body Makeover (2013)
“โยคะช่วยให้คุณเตรียมพร้อมสำหรับทุกอย่าง มันเหมือนกับการทำสมาธิ และโยคะทำให้ทุกเรื่องในชีวิตเป็นไปได้
“โยคะช่วยรักษาสมดุลในทุกๆ เรื่อง ยิ่งเวลาเครียดจนรู้สึกว่าโลกแทบแตกเป็นเสี่ยงๆ ก็ได้โยคะนี่เองในการช่วยคลายทุกความกังวลให้หมดสิ้นไป”
อนิสตันยกเครดิตให้การฝึกโยคะทั้งทางด้านจิตใจ ที่ทำให้เธอสามารถชนะใจตัวเองจนเลิกบุหรี่ได้สำเร็จ
โยคะยังช่วยให้เธอสงบจิตสงบใจเป็น ในยามที่ต้องเผชิญหน้ากับปัญหาหนักๆ เช่น มรสุมชีวิตช่วงที่เธอหย่ากับแบรดด์ พิทท์ เป็นต้น
ส่วนเครดิตของโยคะทางด้านกายภาพ ถ้าไม่นับใบหน้าดูอ่อนกว่าวัยอยู่เสมอ (เดาออกไหมว่าเธอก้าวสู่วัย 50 แล้ว) อนิสตันผู้เคยเกลียดขาของตัวเอง ยืนยันว่า การฝึกโยคะเป็นประจำทำให้ขาเรียวเล็กลงได้จริง เมื่อฝึกให้ถูกวิธี
2.
Vinyasa Flow Yoga
วินยาสะ เป็นภาษาสันสกฤต แปลว่า ลมหายใจประกอบการเคลื่อนไหว การฝึกโยคะแบบวินยาสะจึงมีการเคลื่อนไหวช้าๆ อย่างต่อเนื่อง ควบคู่ไปกับการกำหนดลมหายใจอย่างเป็นระบบ
ถ้าจะมีใครตอบได้ดีที่สุดว่า การฝึกโยคะแบบวินยาสะดีอย่างไร คงต้องให้ Sting เป็นคนอธิบาย
เพราะหนึ่งในเหตุผลที่ทำให้นักร้องและมือเบสของวงร็อกแห่งยุค 70 อย่าง The Police ยืนระยะในฐานะศิลปินเดี่ยวที่ยังคงทัวร์คอนเสิร์ตจนถึงวัยเฉียด 70 อย่างในตอนนี้ คือ การฝึกโยคะอย่างสม่ำเสมอมานานกว่า 20 ปีนั่นเอง
“โยคะช่วยเพิ่มคุณค่าให้ชีวิตผมในทุกๆ ด้าน โดยเฉพาะทางกาย ยิ่งอายุมากขึ้น และทัวร์หนักขนาดนี้ การใช้ชีวิตเดินทางอยู่บนท้องถนนย่อมไม่ใช่เรื่องง่าย โยคะจึงช่วยทั้งรักษาสมดุล และนำความสงบมาสู่ชีวิตวุ่นวายๆ ของผม
“โยคะก็เหมือนกับดนตรี ที่เป็นการเดินทางระยะไกล เพื่อให้คุณสามารถพัฒนาและเรียนรู้ได้โดยไม่มีจุดสิ้นสุด”
ระหว่างการทัวร์คอนเสิร์ต Symphonicities ในปี 2010 ที่เป็นการนำเพลงของสติง และ The Police มาทำใหม่ในรูปแบบวงออเคสตร้า สติงมักใช้เวลา 40 นาที ชวนสมาชิกในคณะเครื่องสายของวง Royal Philharmonic Orchestra ฝึกโยคะ รวมถึงการสวดมนต์และทำสมาธิร่วมกัน
สติงเชื่อว่าเป็นเพราะการฝึกโยคะ ที่ทำให้เขายังสามารถทำงานที่เหมาะกับคนอายุ 25 ได้อย่างในทุกวันนี้ ที่เขายังขึ้นแสดงบนเวทีด้วยลีลาสด ใหม่ แข็งแรง ไม่ต่างจากสมัยอายุ 20 เลยแม้แต่น้อย
3.
Ashtanga Yoga
อัษฎางค์โยคะเหมาะสำหรับผู้ที่ฝึกโยคะมาแล้วสักระยะ และอยากพัฒนาไปสู่การฝึกอาสนะที่ยากขึ้น เพิ่มเติมด้วยการฝึกสวดมนต์แบบโยคีเต็มรูปแบบ
เพราะอัษฎางค์โยคะเป็นการฝึกกระบวนท่าที่ต้องใช้ทั้งร่างกาย ลมหายใจ และ Drishti ซึ่งเป็นการกำหนดจุดมองของสายตา จึงต้องเคลื่อนไหวร่างกายพร้อมควบคุมลมหายใจตลอดการฝึก
อัษฎางค์โยคะคล้ายกับวินยาสะโยคะ ต่างกันตรงที่อัษฎางค์โยคะจะมีเซตของท่าที่เหมือนเดิม ส่วนวินยาสะจะมีการเปลี่ยนแปลงของเซทท่าไปเรื่อยๆ
และโยคะในระดับแอดวานซ์แบบนี้ ต้องยกให้ตัวแม่ของวงการอย่างมาดอนน่า ที่ช่ำชองในการฝึกอัษฎางค์โยคะ จนสามารถทำอาสนะยากๆ บนเวทีคอนเสิร์ตได้หน้าตาเฉย
มาดอนน่าเป็นหนึ่งในเซเลบริตี้ที่ขึ้นชื่อเรื่องความคลั่งในการออกกำลังกาย กว่า 30 ปีมาแล้วที่เธอดูแลรักษาความฟิตของกล้ามเนื้อ และฝึกฝนร่างกายอย่างหนักเสมอ ด้วยการออกกำลังกายวันละ 2 ชั่วโมง สัปดาห์ละ 5 วัน
มาดอนน่าเพิ่งกลับมาฝึกโยคะอีกครั้งเมื่อ 2 ปีที่แล้ว หลังว่างเว้นไปหลายปี โดยหลังจากออกกำลังแบบที่ต้องฟังเพลงเสียงดังๆ ไปด้วยมานาน พอได้กลับสู่ความสงบของการฝึกโยคะคลาสละ 30 นาทีอีกครั้ง เธอจึงค่อยได้ยินเสียงลมหายใจของตัวเอง
“โยคะไม่ต่างอะไรกับชีวิต คุณต้องฝึกฝนอย่างช้าๆ ห้ามรีบเร่ง คุณจะข้ามไปท่าอื่นก่อนไม่ได้ และในขณะฝึก คุณมักรู้สึกว่าตัวเองช่างอ่อนด้อยเสียเหลือเกิน แต่ถึงอย่างนั้นก็ห้ามตัดสินตัวเอง
“สิ่งที่คุณต้องทำก็คือ หายใจ และปล่อยมันไป โยคะเป็นการออกกำลังใจ กำลังกาย และฝึกจิตวิญญาณไปในตัว”
โรเบิร์ต ดาวนีย์ จูเนียร์ เป็นอีกคนที่เลือกฝึกอัษฎางค์โยคะ ควบคู่ไปกับการออกกำลังกายแบบอื่นๆ เช่น มวยหย่งชุน แบบเดียวกับที่บรูซ ลี ฝึก
“ทุกสนามรบอยู่ในหัวของคุณเอง เมื่อคุณสามารถฝึกฝนการออกกำลังทั้งสองแบบที่ต่างกันสุดขั้วจนอยู่ตัวแล้ว คุณก็ไม่ต้องกลัวว่าปิศาจร้ายจะลากคุณกลับไปลงนรกเหมือนเมื่อก่อนได้อีก”
เขาหมายถึงการหันหลังให้ยาเสพติดอย่างเด็ดขาด และกลับตัวเป็นคนใหม่ กลายเป็นนักแสดงระดับบล็อกบัสเตอร์ และสร้างครอบครัวที่สงบสุขได้ในที่สุด
เวลาเครียดๆ จากเรื่องอะไรก็แล้วแต่ ดาวนีย์มักฝึกโยคะเพื่อเยียวยา ซึ่งแตกต่างจากการฝึกศิลปะการต่อสู้อย่างสิ้นเชิง “โยคะเป็นการแสวงหาความสงบสุขทางใจ และรักษาสมดุลระหว่างร่างกายและจิตใจ ซึ่งคุณไม่มีทางเข้าถึงได้จากการออกกำลังกายแบบอื่น”
อาสนะที่ดาวนีย์โปรดปราน ได้แก่ ท่านักรบ ท่าคันศร และท่าดอกบัว เขามักพูดถึงการเข้าท่าอาสนะที่ยากๆ ว่า “ความบีบคั้นเหลือแสนเวลาที่คุณต้องพยายามปรับดัดร่างกายให้เข้าท่าให้ได้ จนในที่สุดเมื่อถึงขีดจำกัด คุณกับรู้สึกผ่อนคลายอย่างเป็นธรรมชาติ”
“โยคะจึงเปรียบเสมือนยาสำหรับผม คุณจะสัมผัสได้ถึงความสงบสุขอย่างแปลกประหลาดในขณะกำลังอยู่ในอาสนะท่ายาก”
4.
Bikram Yoga
บิแกรม เป็นการฝึกโยคะในห้องที่มีอุณหภูมิสูงใกล้เคียงอุณหภูมิร่างกายมนุษย์ คือ 36-37 องศาเซลเซียส เพื่อให้กล้ามเนื้อยืดหยุ่นมากขึ้นกว่าเดิม ด้วยอาสนะที่คัดมาแล้ว 26 ท่า ที่สามารถกระชับกล้ามเนื้อทุกส่วนสัดของร่างกาย ลดอาการออฟฟิศซินโดรม และขับของเสียออกมาทางเหงื่อ ทำให้ระบบไหลเวียนโลหิตทำงานได้ดียิ่งขึ้น
คงเพราะ แมทธิว แม็คคอนาเฮย์ เติบโตในรัฐเท็กซัส สหรัฐอเมริกา ที่มีอุณหภูมิเฉลี่ยในฤดูร้อนสูงถึง 35 องศาเซลเซียส ทำให้เขาเลือกที่จะฝึกโยคะร้อนแบบบิแกรม
“โยคะสร้างทั้งความแข็งแรงและยืดหยุ่นในเวลาเดียวกัน ผมเลือกฝึกบิแกรมโยคะ เพื่อเสริมการออกกำลังกายแบบอื่นๆ ทั้งวิ่ง วิดพื้น และทำท่าครั้นช์
“จริงๆ แล้วโยคะช่วยสร้างมัดกล้ามเนื้อที่สวยกว่าการออกกำลังกายแบบอื่น แถมตอนโยคะคุณยังรู้สึกเหมือนได้ล่องลอยอย่างเป็นอิสระในพื้นที่ส่วนตัว” นักแสดงหนุ่มเจ้าของรางวัลออสการ์และลูกโลกทองคำจาก Dallas Buyers Club (2013) เผยถึงความในใจที่มีต่อโยคะ ที่ดีต่อชีวิตของเขาแบบองค์รวม
“ทั้งโยคะและการออกกำลังทุกแบบเป็นวิถีชีวิตของผมมาตลอด แถมยังเป็นผลดีต่อการทำงานไปในตัว ผมไม่ใช่นักกีฬามืออาชีพ แต่อาชีพนักแสดงก็เรียกร้องให้ผมต้องดูดีและมีสุขภาพดีเท่าที่จะเป็นไปได้”
5.
Anusara Yoga
อนุสราโยคะเป็นการเรียนหฐะโยคะ (Hatha Yoga) แบบลึกซึ้ง ที่คิดค้นพัฒนาขึ้นโดย จอห์น เฟรนด์ เมื่อปี 1997 โดยเน้นการให้นักเรียนและครูผู้สอนแบ่งปันประสบการณ์ต่อกัน เพื่อป้องกันการบาดเจ็บจากการฝึกโยคะ
ที่สำคัญคือ อนุสราโยคะเน้นการเคลื่อนไหวร่างกายที่ไม่ขัดกับธรรมชาติ และจัดวางตำแหน่งร่างกายให้ถูกต้องตามหลัก Universal Principles of Alignment เพื่อให้ผู้ฝึกพบสิ่งที่ดีที่สุดจากภายในเพื่อส่งผลถึงการมีชีวิตที่ดี
จีเซล บุนด์เชน ซูเปอร์โมเดลชาวบราซิล เจ้าของความสูง 5 ฟุต 11 นิ้ว และทรวดทรงสุดเพอร์เฟคท์ พ่วงด้วยตำแหน่งคุณแม่ลูกสอง ที่ยังครองตำแหน่งนางแบบแถวหน้าของโลก คือหนึ่งในผู้ที่เลือกฝึกอนุสราโยคะเป็นประจำอย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้ง
แม้เราจะเห็นภาพของจีเซลกำลังฝึกโยคะทางอินสตาแกรมอยู่บ่อยๆ ซึ่งด้วยรูปร่างงามระหงตามแบบฉบับนางแบบของเธอ ยิ่งทำเอาทุกอาสนะที่เธอปฏิบัติดูสวยงาม น่าตื่นตะลึง
แต่จีเซลก็ย้ำว่า โยคะไม่ได้หมายถึงการต้องฝึกแต่อาสนะตลอดเวลา
“บางครั้งฉันก็แค่สวดมนต์ เพราะสำหรับฉันแล้วโยคะคือปรัชญาในการครองสติให้มั่น จัดการกับการใช้ชีวิตท่ามกลางความสับสนวุ่นวายของโลกภายนอกให้อยู่หมัด ด้วยความสงบภายในจิตใจ”
จิเซลฝึกโยคะครั้งละ 15 นาที สัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง นอกจากนี้ เธอยังฝึกกังฟู พิลาทีส เล่นเซิร์ฟ และขี่ม้า
“แต่ในบรรดากิจกรรมทั้งหมดนี้ โยคะมอบสมาธิและความสงบที่ไม่เหมือนใคร คุณจะได้เข้าไปอยู่ในโลกใบเล็กๆ ของตัวเองขณะฝึก และจะรู้สึกสดชื่นขึ้นมากทันทีที่ฝึกเสร็จแล้ว” อีกหนึ่งคำยืนยันจากผู้ที่น้อมนำวิถีแห่งโยคะเข้าเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต
อ้างอิง
- Jenny Paul.7Celebrities That Swear by Yoga.https://bit.ly/3dfBOTY
- Kat Rosenfield.Decoding the Yoga Schedule: What to Expect from 9 Common Class Types.https://bit.ly/2NcXQfy
