จากเรื่องราวการเดินทางครั้งก่อนที่ชวนไปส่องชีวิตธรรมดาที่น่าสนใจใน St Fagans National Museum of History พิพิธภัณฑ์แห่งเวลส์ ตอนที่ 1
ครั้งนี้ชวนไปดูภาพเขียนสีพระเยซูที่น่ารักราวกับการ์ตูน
ปกติเวลาเราไปเที่ยวอังกฤษ ไม่ว่าจะไปเองหรือไปกับทัวร์ ร้อยทั้งร้อยเป็นต้องแวะชมความสวยอลังการของโบสถ์และมหาวิหารต่างๆ ที่กระจายตัวอยู่ในทุกเมือง
นั่นทำให้เราถึงกับตะลึงในความเรียบง่ายของ St. Teilo’s Church โบสถ์เก่าแก่อายุกว่า 700 ปี ที่มีรายละเอียดน่ารักๆ ซ่อนอยู่
เมื่อมองจากภายนอกแทบจะแยกไม่ออกว่าอาคารสีขาวหลังนี้คือบ้านหรือโบสถ์กันแน่ จนเมื่อได้เข้าไปข้างใน เห็นฉากกางเขน รูปปั้นพระเยซู และภาพเขียนสีบอกเล่าเรื่องราวตามตำนานคริสตศาสนจักรบนผนังจึงมั่นใจได้ว่าที่แห่งนี้เคยเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวบ้านในอดีตตราบจนทุกวันนี้
ตามประวัติแล้ว สันนิษฐานว่าโบสถ์ St. Teilo สร้างขึ้นตั้งแต่ศตวรรษที่ 1200 – 1500 เดิมตั้งอยู่ริมแม่น้ำ Llwchwr ในแถบ Swansea ก่อนจะถูกรื้อแล้วนำมาประกอบใหม่ที่ St. Fagans แห่งนี้ในปี 2007 โดยภาพเขียนสีตามฝาผนังมีทั้งหมด 25 ฉาก บอกเล่าเรื่องราวของนักบุญ Teilo ผู้เคยมีชีวิตในสมัยศตวรรษที่ 6
และเป็นนักบุญที่ได้รับการนับถือเป็นอย่างสูงในหมู่ชาวเวลช์
ต่อมาในสมัยที่พระเจ้าเฮนรี่ที่ 8 ซึ่งนับถือนิกายโปรแตสแตนท์ ได้มีการปฏิรูปศาสนาโดยบังคับให้ประชาชนหันมานับถือนิกายโปรแตสแตนท์เช่นเดียวกับพระองค์ ทำให้โบสถ์คาทอลิกแห่งนี้จำต้องพรางตัวด้วยการทาสีขาวทับบนผืนผนังทั้งหมด
จากนั้นก็ถูกลืมเลือนไปอีกหลายร้อยปี เพิ่งจะมาในปี 1973 ที่ผ่านมานี้เองที่น้ำฝนได้ทำการชะล้างสีขาวบนผนังออกจนเผยให้ร่องรอยของภาพวาดเก่าแก่ จึงเป็นที่มาของการฟื้นฟูและอนุรักษ์ภาพเขียนโบราณบนผนังโบสถ์ก่อนจะย้ายมาปักหลักให้คนรุ่นหลังได้ร่วมชื่นชมร่องรอยทางประวัติศาสตร์ ณ St. Fagans แห่งนี้
ไปแอบดูสุขาชายแห่งยุควิกตอเรีย
หลังเพลิดเพลินจากการเดินชมข้าวของในห้างสรรพสินค้ารุ่นเดอะอย่าง Gwalia Stores
ซึ่งตั้งอยู่ไม่ไกลกับทางเข้า-ออกของ St Fagans ถ้าสังเกตด้านข้างจะเห็นแผงเหล็กสีเขียวฉลุลวดลายงดงามที่มีความสูงเท่าๆ กับตัวคนตั้งอยู่
มองผ่านๆ ไม่คิดว่าจะมีอะไร แต่พอลองเดินอ้อมไปดูด้านในแล้วเห็นข้อความว่า Please Adjust Your Dress Before Leaving เท่านั้นแหละ ชัดเลยว่า นี่คือ สุขาชาย นั่นเอง
แผงกั้นสำหรับยืนปัสสาวะแบบนี้ เรียกว่าถือกำเนิดขึ้นในยุควิกตอเรีย เนื่องจากในสมัยนั้นบ้านเมืองเต็มไปด้วยโรคระบาดอย่างอหิวาห์ตกโรคที่คร่าชีวิตผู้คนไปมหาศาล เพราะไม่มีระบบจัดการสาธารณสุข รัฐบาลไม่อยากเห็นผู้คนล้มตายราวกับใบไม้ร่วงอีกต่อไป
จึงทำการร่างและประกาศใช้พระราชบัญญัติสาธารณสุขขึ้นในปี ค.ศ.1848 และห้องน้ำสาธารณะแห่งแรกในอังกฤษหน้าตาเป็นแผงเหล็กสีเขียวฉลุลายงามงดแบบนี้ ก็ถือกำเนิดขึ้นในปี ค.ศ. 1852 โดยวิศวกรที่ชื่อจอร์จ เจนนิ่งส์
ในสมัยนั้นห้องน้ำสาธารณะมักเป็นห้องน้ำชายมากกว่าห้องน้ำหญิง เพราะค่านิยมในสมัยนั้นสาวเจ้าต้องอยู่เหย้าเฝ้าเรือน จึงไม่มีความจำเป็นต้องใช้ห้องน้ำสาธารณะแต่อย่างใด
ห้องน้ำสาธารณะชายหลังนี้ เดิมตั้งอยู่ที่ Llandrindod Wells ใน Powys ผลิตโดยบริษัท Walter Macfarlane เจ้าของสัมปทานเหล็กหล่อรายใหญ่แห่งเมืองกลาสโกว ประเทศสก็อตแลนด์ ซึ่งผลิตสุขาชายสไตล์นี้ส่งไปขายตามเมืองใหญ่ทั่วโลก จนหาเหล็กมาผลิตได้ยากขึ้นในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เพราะเหล็กดีๆ ถูกนำไปใช้ผลิตอาวุธสงครามหมดแล้ว
ทั้งนี้ สนนราคาค่าเข้าห้องน้ำสาธารณะในสมัยนั้นอยู่ที่ 1 เพนนี จึงเป็นที่มาของแสลงที่ว่า spending a penny ที่หมายถึง ปัสสาวะ นั่นเอง
ที่นี่ยังมีเกร็ดน่ารู้สนุกๆ เกี่ยวกับวิถีชีวิตของคนธรรมดาแห่งประเทศเวลส์ที่ St Fagans National Museum of History ที่เหล่าภัณฑารักษ์ได้บรรจงคัดสรรและรวบรวมมาไว้ให้คุณได้ย้อนเวลาแบบง่ายๆ
เข้าไปดูรายละเอียด หรือวางแผนสำหรับอีเวนต์ดีๆ ที่จัดขึ้นอย่างสม่ำเสมอได้ที่ https://museum.wales/stfagans
แนะนำให้เผื่อเวลา 1 วันเต็มในการเที่ยวชม St Fagans ไม่อย่างนั้นอาจเก็บรายละเอียดไม่ครบ
เหมือนกับเราคิดแล้วยังเสียดายสงสัยต้องกลับไปซ้ำอีกสักรอบคงดี.
