แม้เราจะคุ้นเคยกับทำมือสื่อความหมายว่า ‘โอเค’ ด้วยการจีบนิ้วชี้กับนิ้วโป้ง แล้วปล่อยอีกสามนิ้ว แต่ถ้าเผลอไปทำสัญลักษณ์แบบนี้ที่บราซิล รับรองว่าไม่โอเคแน่ๆ หรือแม้แต่การยกนิ้วโป้งให้ใครต่อใคร ที่โดยสากลสื่อถึงความหมายว่า ดีเยี่ยม เก่ง เลิศ ก็ไม่ได้หมายความในแง่ดีเสมอไปสำหรับบางท้องที่ในโลก
และในช่วงเวลาของการเกิดโรคระบาดโควิด 19 ที่ผ่านมา ก็ได้มีอีกหนึ่งภาษามือสากลเกิดขึ้น ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ที่กำลังได้รับการบอกต่อไปทั่วโลก เพื่อให้เกิดความเข้าใจตรงกันว่า ใครคนนั้นกำลังต้องการความช่วยเหลือโดยด่วน!
ศึกษาสัญลักษณ์ภาษามือทั้ง 5 แบบกันอีกครั้ง ว่าทำมือแบบนี้ หมายความว่าอะไร ในประเทศใด
Signal for Help
ในระหว่างที่ทุกประเทศทั่วโลกตกอยู่ในสภาวะล็อคดาวน์ เพื่อเป็นการยับยั้งการแพร่กระจายของโรค แต่ในขณะเดียวกัน กลับทำให้มีสถิติของการคุกคามและทำร้ายร่างกายภายในบ้านสูงขึ้น ซึ่งเป็นภัยเงียบที่ยากแก่การป่าวร้องตะโกนขอความช่วยเหลือแบบโต้งๆ
เครือข่าย Women’s Funding Network ในประเทศสหรัฐอเมริกาและแคนาดาจึงได้ออกแคมเปญ #SignalforHelp ด้วยการออกแบบภาษามือเพื่อการสื่อสารว่า “ฉันกำลังต้องการความช่วยเหลือ” ขึ้น และกำลังประชาสัมพันธ์ออกไปสู่การรับรู้ในวงกว้าง #SignalforHelp จึงถือเป็นภาษามือที่ผู้คนทุกประเทศทั่วโลกควรรู้จัก เพื่อความเข้าใจที่ตรงกัน
วิธีการทำสัญลักษณ์นี้ เพียงแค่ยกฝ่ามือขึ้นมาข้างหนึ่ง พับนิ้วโป้งลง แล้วกำนิ้วทั้งสี่ลงมา เท่านี้ก็สามารถสื่อสารผ่านทางวิดีโอคอลล์ หน้าต่าง หรือขอความช่วยเหลือจากคนที่ผ่านไปผ่านมา โดยไม่ต้องใช้เสียงให้คนร้ายรู้ตัว
OK
หนึ่งในสัญลักษณ์ที่คนทั่วโลกเข้าใจความหมายตรงกัน ด้วยการจีบนิ้วโป้งจรดนิ้วชี้ ปล่อยอีกสามนิ้วที่เหลือออกไป ลักษณะคล้ายตัว O กับตัว K ในภาษาอังกฤษ จึงมีความหมายแทนการตกลง หรือโอเคนั่นเอง
แต่สำหรับในประเทศญี่ปุ่นแล้ว สัญลักษณ์นี้ หมายถึง ‘เงิน’ ส่วนในประเทศจีน หมายถึง ‘เลข 7’ ในอิตาลีและฝรั่งเศส แปลออกมาตรงตามท่าทางเลยว่า ‘เลข 0’ หรือไม่มีค่า
ข้อควรระวัง: ไม่ควรทำมือทำไม้ด้วยท่วงท่าว่า โอเค ในประเทศบราซิล เพราะจะไม่โอเคแน่นอน เนื่องจากชาวบราซิลเลียนจะตีความว่าคุณกำลังยกนิ้วกลางให้เขา
Thumbs Up
ถ้าเป็นสมัยอนุบาล เราอาจจะเคยงอนเพื่อนด้วยการชูนิ้วโป้งให้ แต่เมื่อโตขึ้นมา เราต่างก็เข้าใจความหมายสากลของการยกนิ้วโป้งให้กันแทนความหมายว่า ยอดเยี่ยม ดีมาก ซึ่งเป็นภาษามือที่ใช้กันมาตั้งแต่สมัยอาณาจักรโรมันเฟื่องฟู จึงไม่แปลกที่การยกนิ้วให้จะกลายเป็นความหมายที่เข้าใจกันได้ทั่วโลก แต่ก็ไม่ใช่สำหรับทุกประเทศอยู่ดี
เพราะในเยอรมนี การชูนิ้วโป้งแบบนี้ แทนความหมายถึงเลข 1 ซึ่งก็ไม่แย่เท่าการไปยกนิ้วโป้งสุ่มสี่สุ่มห้าในประเทศอิหร่าน อัฟกานิสถาน และกรีซ ที่เป็นการด่าฝ่ายตรงข้ามแบบกลายๆ
Crossed Fingers
การไขว้นิ้วให้มีความหมายว่า ‘ขอให้โชคดี’ นั้น ถ้าจะทำให้ถูกต้อง นิ้วกลางจะต้องอยู่เหนือนิ้วชี้ เพื่อแสดงถึงลักษณะของไม้กางเขนเป็นการแก้เคล็ดว่า ขอให้เรื่องร้ายกลายเป็นดีและเชื่อว่าจะทำให้เกิดเรื่องดีๆ ขึ้นตามความเชื่อแบบตะวันตก นิยมใช้ในประเทศอเมริกา อังกฤษ ออสเตรเลีย และแคนาดา
ส่วนประเทศที่ประชากรส่วนใหญ่ไม่ได้นับถือศาสนาคริสต์อย่างไทย อาจจะเข้าใจผิดว่าการไขว้นิ้วเป็นเครื่องหมายของการโกหก เพราะเห็นจากในหนังบ่อยๆ ที่มักมีการเอามือไพล่หลังแล้วทำนิ้วไขว้กันขณะกำลังพูดคุย เพื่อเป็นการแก้เคล็ดว่า ขอให้พระเจ้ายกโทษให้การโกหกครั้งนี้ด้วยเถิด
จะมีก็แต่เวียดนามประเทศเดียวเท่านั้นที่ห้ามไขว้นิ้วเพื่ออวยพรใครต่อใครให้โชคดี เพราะสัญลักษณ์นี้สื่อความหมายที่หยาบคายในความรู้สึกของชาวเวียดนามเป็นที่สุด
Come Here
แม้การหงายมือแล้วกวักนิ้วชี้เข้ามา 2-3 ที อาจไม่ใช่กิริยาที่คนไทยทำบ่อยๆ แต่ก็เข้าใจได้ว่า หมายถึง การเรียกอีกฝ่ายให้เดินมาหา ซึ่งนิยมใช้ในหมู่ชาวตะวันตก โดยเฉพาะประเทศอเมริกา อังกฤษ แคนาดา และออสเตรเลีย
ประชากรในแถบอื่นๆ ของโลกก็น่าจะพอทำความเข้าใจลักษณะการทำมือเรียกอีกฝ่ายแบบนี้ได้ไม่ยาก แต่ไม่ใช่ที่ฟิลิปปินส์ เพราะเขาสงวนท่าทางนี้ไว้สำหรับเรียกสุนัขเท่านั้น อย่าเผลอไปทำแบบนี้กับคนฟิลิปปินส์โดยเด็ดขาด
อ้างอิง
- Natasha Berting.A Hand Signal For Help. https://bit.ly/3lnm1bk
- Kathleen Crislip.Hand Gestures in the World With More Than One Meaning. https://bit.ly/3qWRuT1
- David Anderson and Matthew Stuart.Hand Gestures That Could Get You in Serious Trouble in Other Countries. https://bit.ly/3ttYCaZ
- Siobhan Harmer.What Different Hand Gestures Mean Around The World. https://bit.ly/3s2fsxC