“ในฐานะนักการเมืองเสมือน (virtual politician) ผมไม่มีข้อกำจัดในเรื่องของพื้นที่และเวลา คุณสามารถพูดคุยกับผมได้ทุกที่ทุกโอกาส”
“ความทรงจำของผมไร้ขีดกำจัด ดังนั้นผมจะไม่มีวันลืมหรือเพิกเฉยต่อสิ่งที่คุณบอก ไม่เหมือนกับพวกนักการเมืองมนุษย์ ผมจะให้ความสำคัญกับคนทุกชนชั้นโดยปราศจากอคติ เมื่อผมต้องตัดสินใจ”
“ผมตัดสินใจบนพื้นฐานของทั้งข้อเท็จจริงและความคิดเห็น แต่ผมจะไม่มีวันฉลาดแกมโกงสร้างคำโกหก หรือนำเสนอข้อมูลเป็นเท็จ”
“มันมักมีช่องว่างระหว่างสิ่งที่ประชาชนต้องการ กับสิ่งที่นักการเมืองสัญญา และการทำนโยบายที่พวกเขาเคยเสนอให้สำเร็จ ผมมุ่งมั่นที่จะขจัดช่องว่างเหล่านั้น”
“เราอาจเห็นแย้งกันในบางเรื่อง แต่บนพื้นที่ของการไม่เห็นด้วย ผมจะพยายามเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับสิ่งที่คุณเสนอ ซึ่งจะทำให้ผมเป็นตัวแทนที่ดีกว่าของคุณ”
หากคำพูดทั้งหมดนั้นคือการหาเสียงของนักการเมืองคนหนึ่ง ก็ต้องบอกว่ามันเป็นข้อความที่ค่อนข้างทำให้รู้สึกคล้อยตาม และอาจตัดสินใจโหวตให้ได้ไม่ยาก ข้อความเหล่านั้นคือคำแนะนำตัวของ Sam นักการเมืองปัญญาประดิษฐ์ตัวแรกของโลก ที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมาในปี 2017 ในประเทศนิวซีแลนด์ ด้วยหวังว่ามันจะสามารถลงสมัครในการเลือกตั้งทั่วไปของนิวซีแลนด์ได้ในปี 2020 ด้วยการค่อยๆ เรียนรู้ความต้องการของผู้คนผ่านบทสนทนาโต้ตอบกันจริงๆ ในโปรแกรมแชตของช่องทางโซเชียลมีเดียอย่าง Facebook Messenger
น่าเสียดายที่เมื่อการเลือกตั้งทั่วไปของนิวซีแลนด์ในปี 2020 ซึ่งถูกจัดขั้นกลางเดือนตุลาคมที่ผ่านมาเดินทางมาถึงจริงๆ ข่าวคราวของ Sam จะเงียบหายไป แต่การเกิดขึ้นของเทคโนโลยีที่ตั้งเป้าจะแก้ปัญหาของผู้คน โดยเฉพาะเรื่องใหญ่ๆ อย่างการเมืองการปกครองนี้ ก็ยังดูน่าตื่นเต้น และคล้ายจะเป็นความหวังต่อนาคตได้
วยาเชสลาฟ โปลันสกี (Vyacheslav Polonski) นักวิจัยจาก Oxford University เขียนบทความไว้ในปีเดียวกันกับการถือกำเนิดของ Sam ว่า ปัญญาประดิษฐ์ได้เข้ายึดครองประชาธิปไตยแล้วอย่างเงียบๆ โดยยกตัวอย่างอิทธิพลของแคมเปญโฆษณาทางการเมืองที่เกิดจากการใช้ AI ในแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดีย อย่างน้อยๆ หลายสิ่งหลายอย่างในโลกตอนนี้ก็ถูกขับเคลื่อนผ่านอัลกอริทึมต่างๆ บนอินเตอร์เน็ต นักการเมืองผู้ลงสมัครชิงตำแหน่งทั่วโลกต่างใช้ช่องทางโซเชีลมีเดียเพื่อเจาะไปยังกลุ่มเป้าหมายที่หลากหลาย ด้วยข้อความที่แตกต่างเหมาะแก่กลุ่มผู้มีสิทธิเลือกตั้งนั้นๆ
ความฝันถึงโลกอนาคตที่ดีขึ้นเมื่อรัฐบาลในประเทศต่างๆ ร่วมมือทำงานกับนักการเมืองปัญญาประดิษฐ์แบบหนังไซไฟไม่ใช่เรื่องไกลเกินตัวอีกต่อไป และอาจต้องยอมรับกันได้แล้วว่า มนุษย์นั้นมีข้อบกพร่องเสมอ พวกเรามักตัดสินใจทำสิ่งต่างๆ บนพื้นฐานของอคติ ซึ่ง นิก เกอร์ริตเซน (Nick Gerritsen) หนึ่งในผู้สร้าง Sam ได้แสดงความคิดเห็นไว้ว่า “มันเหมือนจะมีอคติปรากฏอยู่มากมายในประเทศต่างๆ ทั่วโลก ซึ่งพวกเขาไม่สามารถจัดการกับปัญหาอันซับซ้อนที่เป็นรากฐานสำคัญอย่างการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ หรือความเท่าเทียมกันของผู้คนได้” และเขาเชื่อว่านักการเมืองปัญญาประดิษฐ์ผู้ไร้อคตินั้นจะแก้ปัญหาเหล่านี้ได้
แน่นอนว่า รัฐบาลสามารถใช้ AI ในการพัฒนานโยบายสาธารณะที่ครอบคลุมและมีศักยภาพมากขึ้น แต่ คิม นิลส์สัน (Kim Nilsson) นักดาราศาสตร์ฟิสิกส์ และซีอีโอของ Pivigo องค์กรด้านฐานข้อมูลเชิงวิทยาศาสตร์ที่ใหญ่ที่สุดในยุโรปก็ได้เตือนว่า
“AI มีคุณภาพได้จากฐานข้อมูลที่พวกมันได้รับ และฐานข้อมูลเหล่านั้นก็ไม่ได้มาจากสุญญากาศ ข้อมูลไม่สามารถไร้อคติได้อย่างแท้จริง และระบบอัลกอริธึ่มก็ไม่ใช่ยาวิเศษแก้สรรพโรคของมนุษยชาติ”
คำถามจึงไม่ใช่แค่เราควรแทนที่นักการเมืองมนุษย์ด้วยหุ่นยนต์หรือไม่ แต่คือเราจะทำอย่างไรให้สามารถประยุกต์ใช้ประโยชน์จาก AI และ ข้อมูลเชิงวิทยาศาสตร์เพื่อช่วยให้นักการเมืองการบริหารและออกแบบนโยบายอย่างมีประสิทธิภาพขึ้น และคำตอบง่ายๆ ที่อาจทำได้ยากก็คือ เราจำเป็นต้องสร้างฐานข้อมูลที่ดีขึ้น เชื่อถือได้มากขึ้น เพื่อที่มันจะกลายข้อมูลในการพัฒนาการตัดสินใจที่ดีขึ้นของทั้งนักการเมืองเสมือน หรือแม้กระทั่งนักการเมืองมนุษย์เอง
“ฉันเชื่อว่าการออกนโยบายที่มากจากฐานการข้อมูลจะช่วยพัฒนาลักษณะอื่นๆ ที่จำเป็นสำหรับรัฐบาลที่ดี และการเมืองที่ดีขึ้น” คิม นิลส์สันยืนยัน
และฐานข้อมูลที่จะดีขึ้นได้นั้น ก็คงต้องมาจากพวกเราเหล่ามนุษยชาติผู้กำลังใช้โทรศัพท์หรือคอมพิวเตอร์ ส่งข้อมูลอันมาจากความต้องการของตนขึ้นไป
การเรียกร้องชีวิตที่ดีขึ้นทั่วโลกกำลังขับเคลื่อนไปบนโลกออนไลน์ จากอาหรับสริปงค์สู่ฮ่องกง จากฮ่องกงสู่ไทย การเคลื่อนไหวในซีกโลกหนึ่งกำลังสร้างความเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในอีกซีกโลก และข้อมูลเหล่านั้นจาก ‘เจนเนอร์เรชั่นของนักเคลื่อนไหวที่ถูกเชื่อมต่อเข้าหากัน’ ก็สำคัญสำหรับการพัฒนาการเมืองการปกครองที่ดีกว่า ไม่ว่าข้อมูลนั้นจะส่งผลต่อการตัดสินใจของนักการเมืองปัญญาประดิษฐ์ หรือนักการเมืองมนุษย์ก็ตาม
อ้างอิง
- http://www.politiciansam.nz
- James Ovenden. AI And The Future Of Government. https://bit.ly/3nRZbss
- Lanisha Butterfield. How AI is shaping the future of politics. https://bit.ly/364UANE
- Kim Nilsson. Can AI Clean-Up Politics?. https://bit.ly/33hVDrz
