รูปถ่ายจากโทรศัพท์ภาพแรกของโลก ฝีมือของคุณพ่อผู้เห่อลูก สู่มือถือมีกล้องถ่ายรูปได้

ใครจะคิดว่า รูปถ่ายจากโทรศัพท์มือถือภาพแรกของโลก เกิดขึ้นในห้องคลอด

ย้อนกลับไปในวันที่ 11 มิถุนายน 1997 ทุกอย่างเริ่มต้นจากความน่าเบื่อหน่ายผสมกับความตื่นเต้นของ ฟิลิปป์ คาห์น (Philippe Kahn) ชายธรรมดาคนหนึ่งผู้กำลังจะได้เป็นพ่อคนโดยสมบูรณ์ในอีกไม่กี่อึดใจ เพราะภรรยาของเขาอยู่ระหว่างเตรียมตัวให้กำเนิดลูกสาวคนแรก

ขณะที่ฟิลิปป์และภรรยาอยู่ในห้องรอคลอดของ Sutter Maternity Clinic (ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็น Sutter Maternity & Surgery Center) คลินิกสูตินรีเวชประจำเมืองซานตาครูซ (Santa Cruz) ทางตอนเหนืออันเงียบสงบของรัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา ด้วยความที่ฟิลิปป์ไม่อยากปล่อยเวลาทิ้งไปอย่างเปล่าประโยชน์ เขาซึ่งเป็นทั้งนักเขียนโปรแกรมและผู้ประกอบการที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับซอฟต์แวร์จึงคิดอะไรสนุกๆ ขึ้นมาได้ โดยอาศัยความเชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและวิทยาการคอมพิวเตอร์

ไม่รู้ควรเรียกว่าอาการเห่อลูกหรือสัญชาตญาณของคนเป็นพ่อกันแน่ เพราะฟิลิปป์อยากถ่ายภาพลูกสาวหัวแก้วหัวแหวนของเขาทันทีหลังจากที่เธอคลอดออกมา แล้วตั้งใจส่งต่อภาพนั้นไปถึงญาติ คนใกล้ชิด และเพื่อนฝูง หวังให้ทุกคนเห็นความน่าเอ็นดูของสมาชิกครอบครัวคนใหม่ และร่วมเป็นส่วนหนึ่งของช่วงเวลาสำคัญที่สุดในชีวิตของเขาด้วย

แต่ฟิลิปป์จะทำได้อย่างไร?

ในตอนนั้นฟิลิปป์มีอุปกรณ์ติดตัวแค่โทรศัพท์มือถือแบบฝาพับ กล้องดิจิทัล และแล็ปท็อปหรือคอมพิวเตอร์พกพา เขาจึงเชื่อมต่อทุกอย่างด้วยสายเคเบิลเท่าที่หาได้ ถึงขนาดต้องยอมตัดสายไฟของสปีกเกอร์โฟนในรถยนต์มาใช้ทดแทนสายเคเบิลที่มีไม่พอ เมื่อต่อเข้ากันเสร็จเรียบร้อย ฟิลิปป์จึงตรวจสอบระบบซึ่งควบคุมโดยโปรแกรมที่เขาเคยเขียนไว้ก่อนหน้านี้

ฟิลิปป์อธิบายหลักการทำงานคร่าวๆ เป็น 4 ขั้นตอนว่า (1) เริ่มจากใช้กล้องดิจิทัลถ่ายรูปลูกสาว (2) แล้วโทรศัพท์มือถือแบบฝาพับจะอาศัยสัญญาณโทรศัพท์ทำหน้าที่ส่งต่อภาพกลับไปยังคอมพิวเตอร์ที่บ้านพักซึ่งอยู่ห่างไกลออกไป 7 ไมล์ หรือประมาณ 11 กิโลเมตร แต่ด้วยข้อจำกัดเรื่องความสะดวกรวดเร็วของการถ่ายโอนข้อมูล ระบบจึงลดความละเอียดของภาพลงเหลือ 320×240 พิกเซล (3) คอมพิวเตอร์ที่บ้านจะคอยรับสัญญาณภาพถ่ายแล้วสร้างช่องทางใหม่เพื่อส่งภาพต่อไปยังผู้รับปลายทางผ่านอีเมลโดยอัตโนมัติ (4) อีเมลของทุกคนที่อยู่ในบัญชีรายชื่อติดต่อของฟิลิปป์จะได้รับข้อความและลิงก์สำหรับเข้าถึงภาพถ่ายนั้น

เวลากระชั้นเข้ามาเรื่อยๆ บุรุษพยาบาลเข็นเตียงภรรยาของฟิลิปป์ย้ายไปในห้องคลอด เขาจึงไม่มีเวลาลองถ่ายรูปทดสอบการทำงานของระบบก่อน เพราะต้องรีบขนอุปกรณ์ทั้งหมดซึ่งเชื่อมต่อกับสายโทรศัพท์ของคลินิกเข้าห้องคลอดตามภรรยา เขาวางอุปกรณ์ไว้บนโต๊ะตัวหนึ่งที่ตั้งติดกำแพง เพื่อไม่ให้รบกวนแพทย์และพยาบาลซึ่งกำลังทำคลอดด้วยวิธีผ่าตัด

ในที่สุด เด็กหญิงโซฟี (Sophie) หรือลูกสาวของฟิลิปป์ก็ลืมตาดูโลก ณ เวลา 14:21 น. เขาจำได้ดีว่าตัวเองอุ้มลูกด้วยมือซ้าย ส่วนมือขวาถือกล้องดิจิทัล แล้วกดถ่ายรูปเจ้าตัวน้อยขณะกำลังหลับปุ๋ยในอ้อมแขน จากนั้นส่งต่อภาพตามขั้นตอน ซึ่งกระบวนการทั้งหมดกว่าที่ภาพถ่ายจะไปถึงผู้รับ ใช้เวลาเร็วที่สุดราว 45 นาที

รูปถ่ายจากโทรศัพท์มือถือภาพแรกของโลกพร้อมข้อความของฟิลิปป์ถูกส่งไปยังคนอื่นๆ มากกว่า 2,000 คน มีทั้งคนรู้จักและคู่ค้าที่ทำธุรกิจร่วมกับเขา หลังจากนั้นไม่นาน ฟิลิปป์ได้รับอีเมลตอบกลับแสดงความยินดีกับคุณพ่อมือใหม่จำนวนมาก พร้อมกับคำถามชวนสงสัยว่าเขาทำได้อย่างไร? เพราะเป็นสิ่งที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนบนโลก

ถึงแม้จะเป็นชุดอุปกรณ์ที่ประดิษฐ์ขึ้นอย่างหยาบๆ ในเวลาอันสั้น แต่สิ่งที่ฟิลิปป์สร้างกลับใช้ถ่ายรูปลูกสาวและส่งต่อภาพผ่านเครือข่ายโทรศัพท์สาธารณะได้อย่างแม่นยำ ในวันนั้นเอง สองสิ่งที่ค่าและมีความหมายที่สุดในชีวิตของฟิลิปป์ได้เกิดขึ้นในเวลาไล่เลี่ยกัน คือ ลูกสาวคนแรก และรูปถ่ายจากโทรศัพท์มือถือภาพแรก

ฟิลิปป์ไม่หยุดอยู่เพียงแค่นั้น เขาพัฒนาระบบและโปรแกรมให้ดีขึ้นกว่าเดิม จนกระทั่งแน่ใจว่าถึงเวลาเปิดเผยต่อสาธารณชน ในวันที่ 7 กันยายน 2000 ฟิลิปป์อธิบายการทำงานและสาธิตขั้นตอนการรับและส่งภาพโดยใช้สัญญาณโทรศัพท์มือถือ บนเวที DEMOmobile ซึ่งเป็นงานนำเสนอเทคโนโลยีการสื่อสารเกี่ยวกับโทรศัพท์ไร้สาย โดยถ่ายภาพ คริส ชิปลีย์ (Chris Shipley) หัวหน้าคณะทำงานที่คอยจัดลำดับการนำเสนอและดูแลภาพรวมของงานให้ดำเนินไปอย่างราบรื่น

ทุกคนในงานต่างสนใจระบบของฟิลิปป์ โดยเฉพาะบริษัท ชาร์ป (Sharp) ที่นำวิธีคิดและเทคโนโลยีของฟิลิปป์ไปต่อยอดจนสำเร็จเป็นโทรศัพท์มือถือของค่าย J-Phone (ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็น Softbank) เครื่องแรกของโลกที่ถ่ายรูปได้ โดยเรียกฟังก์ชันนี้ว่า Sha-Mail วางขายครั้งแรกกลางเดือนพฤศจิกายน ปี 2000 ในประเทศญี่ปุ่น และได้รับความนิยมไปทั่วโลกอย่างรวดเร็ว

ในปี 2016 บรรณธิการของนิตยสาร Time ได้คัดเลือกให้ภาพของฟิลิปป์ เป็นหนึ่งใน 100 ภาพถ่ายที่ทรงอิทธิพลตลอดกาล เพราะความอยากอวดลูกของคุณพ่อมือใหม่ กลายเป็นต้นกำเนิดนวัตกรรมพลิกโฉมการสื่อสารไร้สาย และเป็นรากฐานของการคิดต่อยอดไปสู่การประดิษฐ์สมาร์ตโฟนและแอปพลิเคชันแบ่งปันภาพถ่ายมากมายที่เราใช้กันอยู่ในปัจจุบัน ซึ่งทั้งหมดนี้เกิดจากรูปถ่ายจากโทรศัพท์มือถือภาพแรกของโลก

อ้างอิง

• Conscious Minds. 1997: Birth of the Camera Phone. https://bit.ly/3klqdK1
• Editors of TIME. (2016). TIME 100 Photographs: The Most Influential Photos of All Time. New York, NY: Time Home Entertainment Inc.
• Philippe Kahn and the Lee-Kahn Foundation. The first instantly-shared camera phone photography. https://bit.ly/3ze05on