บ้านหลังเก่า น่ารัก กลางกรุงเกียวโต ประเทศญี่ปุ่นที่เห็นอยู่นี้
หากไม่มีป้ายหน้าบ้านติดเป็นภาษาอังกฤษเอาไว้ คงไม่มีใครรู้ว่านี่คือมิวเซียม
ภายในอัดแน่นไปด้วยภาพพิมพ์แกะไม้ หรือ “อุกิโยะ” (Ukiyoe) ศิลปะเก่าแก่ของญี่ปุ่น ที่ว่ากันว่า ปัจจุบันเหลือศิลปินเพียง 50 คนเท่านั้น ที่ยังทำงานศิลปะแขนงนี้ได้อยู่
และหนึ่งในนั้นคือ อิชิมูระ มาโมรุ ศิลปินวัยชรา เจ้าของ UKIYOE SMALL MUSEUM
คุณมาโมรุ ฝึกฝนการทำภาพพิมพ์แกะไม้มาตั้งแต่อายุ 14 ปี โดยคุณปู่ของเขาเป็นผู้ถ่ายทอดวิชา
ภาพที่ดูเรียบง่าย แต่ผ่านกระบวนการสร้างงานที่ไม่ง่ายเลย
ศิลปินจะต้องแกะภาพลงบนแผ่นไม้ แล้วจึงพิมพ์ภาพลงมาบนกระดาษ
อุกิโยะ เป็นเทคนิคการวาดภาพที่ได้รับความนิยมมากในสมัยเอโดะ (1603-1867)
ศิลปินจะใช้ถ่ายทอดเรื่องราวชีวิตและความเป็นอยู่ของผู้คนในยุคนั้นๆ ความงดงามของธรรมชาติ และเรื่องบันเทิงเริงรมย์ต่างๆ
ภาพอุกิโยะ จึงได้รับการยกย่องว่าเป็นงานศิลปะที่มีมิติด้านประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม
ด้วยลักษณะของชิ้นงานศิลปะที่หาได้ยากเต็มทีในยุคปัจจุบัน
บวกกับท่าทางใจดี เป็นมิตร และใบหน้าเปื้อนยิ้มตลอดเวลาของเขา ดึงดูดให้ใครต่อใครอยากมาเยือนบ้าน ที่เป็นทั้งมิวเซียม แกลลอรี่ และร้านขายงานศิลปะอุกิโยะเล็กๆ แห่งนี้สักครั้ง
แต่บอกเลยว่า หากดวงไม่ดีจริง ก็ยากที่จะมีโอกาสได้เข้า เพราะคุณมาโมรุประกาศนโยบายการทำงานไว้หน้ามิวเซียมอย่างชัดเจนว่า
“
UKIYOE SMALL MUSEUM เปิดเมื่อผมตื่น และปิดเมื่อผมต้องไปนอน เมื่อไหร่ที่ผมรู้สึกว่าวันนี้พอแล้ว ร้าน (ขายภาพ) ก็จะปิดเช่นกัน
”
คุณมาโมรุบอกว่าโชคดีที่มีนักท่องเที่ยวคนหนึ่ง แปลไว้ให้เขา มิเช่นนั้นเขาคงสื่อสารกับนักท่องเที่ยวลำบาก ว่าเพราะอะไรมิวเซียมของเขาจึงมีเวลาเปิดปิดไม่แน่นอน
ช่างเป็นกฎที่อาร์ตสมกับเป็นศิลปินเสียจริงๆ
แต่ถึงอย่างนั้นก็ยังมีนักท่องเที่ยวแวะเวียนมาไม่ขาดสาย ด้วยความหวังว่าพวกเขาอาจจะมาถูกเวลาสักครั้ง
ใครที่มาเยือนในช่วงเวลาที่คุณมาโมรุไม่ง่วงนอน นั้นนับว่าโชคดีมาก
เพราะนอกจากจะได้เห็นภาพพิมพ์แกะไม้ตั้งแต่สมัยคุณปู่ของเขาแล้ว คุณมาโมรุยังแสดงฝีมือ วาดภาพให้ดูแบบสดๆ
ใครที่สนใจ ก็สามารถซื้อผลงานของเขาไปเป็นที่ระลึกได้ หรือใครพอใจแค่มาเยี่ยมชมแล้วถ่ายรูปเป็นที่ระลึก คุณมาโมรุก็ยินดี
เพราะเขาบอกเสมอว่า การเปิดบ้านเพื่อเป็นมิวเซียมและแกลลอรี่ขายผลงานของเขานั้น ไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อการค้า
เขาแค่มีความสุขที่ได้แบ่งปันความงามของภาพอุกิโยะให้คนทั่วโลกได้เห็น เหมือนอย่างที่เขาเห็นมาตลอดชีวิต
ด้วยเหตุนี้ คุณมาโมรุจึงไม่เคยคะยั้นคะยอที่จะขายผลงาน แต่กลับกระตือรือร้นที่จะนำภาพนั้นภาพนี้มาให้ผู้เยี่ยมชมได้ดู หรือหากใครอยากให้เขาวาดภาพให้ชม เขาจะทำทันทีโดยไม่ปฏิเสธ
และจะไม่ยอมเปิดบ้านให้ใครเข้ามาชมเด็ดขาด หากเขารู้สึกว่าร่างกายและจิตใจไม่พร้อม
เพราะถ้าเราไม่พร้อมเสียแล้ว จะทำให้ผู้คนที่เข้ามาในบ้าน อิ่มเอมกับงานศิลปะที่อยู่ตรงหน้าได้อย่างไร
ใครกำลังจะไปเที่ยวญี่ปุ่น โดยเฉพาะในเมืองเกียวโต
common ขอเชิญชวนแวะไปเยี่ยมชมมิวเซียมเล็กๆ ที่ทำด้วยใจรักแห่งนี้สักครั้ง
UKIYOE SMALL MUSEUM ตั้งอยู่บนถนนยาซากะ โดริ (Yasaka Dori Street) รับรองว่าหาไม่ยาก แต่ที่ยากก็คือ ไปให้ตรงเวลาเปิดทำการของเจ้าของมิวเซียม ที่ต้องบอกว่า
งานนี้ต้องดวงดีอย่างเดียวเท่านั้น!
อ้างอิง :
- Web Urbanist. Ukiyoe Small Museum: “Open When I Wake Up and Close When I Must Go to Sleep”. http://bit.ly/2Qc1vNt
- My Modern Met. This Japanese Museum Has the Most Flexible Schedule in the World. https://mymodernmet.com/ukiyoe-small-museum/
- Japan-guild.com. Ukiyo-e. https://www.japan-guide.com/e/e2291.html
- Atlas Obscura. Ukiyoe Small Museum.https://www.atlasobscura.com/places/ukiyoe-small-museum
- ANA. SEE; The World’s Smallest Ukiyo-e Museum. http://bit.ly/2O2RLCw
