ไม่ว่าจะเป็นการนั่งทำงานในออฟฟิศ หรือนั่งทำงานที่บ้าน สิ่งสำคัญคือ การนั่งให้ถูกท่า ขยันลุกขึ้นเปลี่ยนอิริยาบถ และหมั่นพักสายตา ไม่อย่างนั้นโรคภัยอาจถามหาโดยไม่รู้ตัว
หลายคนคงรู้ดีอยู่แล้วว่า ท่านั่งที่ถูกต้อง คือ การนั่งบนเก้าอี้ปล่อยขาตรงตามสบายทั้งสองข้าง โดยเท้าทั้งสองควรวางถึงพื้น
เก้าอี้ที่เหมาะสมที่สุดควรเป็นเก้าอี้ที่มีที่เท้าแขน มีพนัก และถ้าปรับระดับความสูงได้ยิ่งดี
เวลานั่งก็ควรให้ข้อมือและข้อศอกวางอยู่ในระนาบเดียวกัน โดยไหล่กับข้อศอกทำมุม 90 องศา
เหล่านี้เป็นหลักการนั่งที่ถูกต้องและควรปฏิบัติตาม แต่เอาเข้าจริงในชีวิตประจำวัน คงมีน้อยคนที่สามารถนั่งได้ถูกต้องตามหลักการเป๊ะๆ แบบนี้ตลอดวัน
เราเลยอยากชวนคุณมาเช็ค ท่านั่งอันตราย ซึ่งคนส่วนมากมักเผลอนั่งจนกลายเป็นนิสัย ว่าใครกำลังนั่งแบบนี้อยู่ และถ้ารู้ตัวแล้ว ควรแก้ไขอย่างไรไม่ให้สรีระพังก่อนวัยอันควร
นั่งไขว่ห้าง
งานวิจัยหลายชิ้นระบุตรงกันว่า การติดนิสัยนั่งไขว่ห้างเป็นเวลานานต่อเนื่องนั้น ไม่ดีต่อสุขภาพแน่ เพราะจะทำให้แนวกระดูกสันหลังคดเอียง จนกล้ามเนื้อหลังทั้งสองฝั่งทำงานไม่สมดุลกัน
นอกจากนี้ ยังทำให้เกิดแรงกดทับเส้นประสาทส่วนที่รับความรู้สึกตั้งแต่หัวเข่าลงไป จนอาจทำให้เกิดกลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท (Piriformis Syndrome) ไปจนถึงเส้นเลือดขอดได้
การศึกษาชิ้นหนึ่งยังพบว่าคนที่นั่งไขว่ห้างนานกว่า 3 ชั่วโมงต่อวัน มีแนวโน้มไหล่ห่อและลำตัวเอนไปข้างหน้าโดยไม่รู้ตัว
ทั้งนี้ ศูนย์การแพทย์มหาวิทยาลัยรอตเตอร์ดัม ประเทศเนเธอร์แลนด์ กลับพบว่าการนั่งไขว่ห้างอาจเป็นประโยชน์เชิงสรีรศาสตร์ได้เช่นกัน หากนั่งในท่าทางที่ถูกต้อง เพราะจะช่วยทำให้กล้ามเนื้อสะโพก (Piriformis) ยืดตัวมากขึ้น
- ท่าแก้ จริงๆ แล้วการนั่งไขว่ห้าง เพื่อเปลี่ยนอิริยาบถหลังจากนั่งห้อยขาเป็นเวลานานนั้น สามารถทำได้ แต่อย่านั่งไขว่ห้างนานเกินไป และควรสลับข้างหรือเปลี่ยนท่านั่งแบบอื่นทุก 10 นาที
นั่งพิมพ์งานบนโน้ตบุ๊กที่วางบนตัก
หลายคนเคยชินกับการวางโน้ตบุ๊กบนตักแล้วนั่งทำงานบนเตียงหรือโซฟา ซึ่งเป็นท่วงท่าที่ทำให้ต้องก้มมองแป้นพิมพ์หรือหน้าจอที่อยู่ต่ำเกินไป ส่งผลให้เกิดอาการปวดคอและปวดหลังตามมา
- ท่าแก้ ตั้งกฎเหล็กกับตัวเองว่าห้ามใช้โน้ตบุ๊กบนเตียงโดยเด็ดขาด ไม่ว่าจะเป็นการทำงานหรือดูหนัง ตอบแชท ฯลฯ ควรฝึกนั่งทำงานบนโต๊ะให้เป็นนิสัย พร้อมกับจัดวางหน้าจอโน้ตบุ๊กให้อยู่ในระดับสายตา โดยไม่ต้องก้มหรือแหงนคอ และห่างจากสายตาประมาณ 80 เซ็นติเมตร
นั่งหลังค่อม
เป็นท่านั่งที่ทุกคนมักเผลอทำโดยไม่รู้ตัว หลังจากนั่งทำงานติดต่อกันเป็นเวลานานเกินชั่วโมง การนั่งหลังค่อมจะทำให้กล้ามเนื้อเกร็งค้าง จนเกิดการคั่งของกรดแลกติค ทำให้มีอาการปวด เมื่อยล้า และมีปัญหาเรื่องกระดูกผิดรูปตามมา
- ท่าแก้ หมั่นรู้ตัวให้ไวที่สุดเมื่อหลังเริ่มค่อมลง แต่ก็ไม่จำเป็นต้องนั่งหลังตรงจนเกินไป ท่านั่งที่ดีที่สุด คือ นั่งเอนไปด้านหลังเล็กน้อยบนเก้าอี้ที่มีพนัก โดยไม่แอ่นหรืองอหลังเด็ดขาด
นั่งไม่เต็มก้น
เรามักถูกปลูกฝังให้นั่งหลังตรง ซึ่งทางลัดที่หลายๆ คนเลือกปฏิบัติ ก็คือ นั่งเก้าอี้แบบครึ่งก้น เพื่อฝืนให้หลังตรงโดยไม่พิงพนัก ซึ่งกลับส่งผลให้กล้ามเนื้อหลังทำงานหนัก เนื่องจากฐานในการรับน้ำหนักตัวแคบเกินไป
- ท่าแก้ ควรนั่งเต็มก้นเต็มเบาะและพิงพนักเก้าอี้ เพื่อให้กล้ามเนื้อหลังทำงานน้อยลง และเกิดการรองรับน้ำหนักตัวได้เต็มประสิทธิภาพ
นั่งไถลตัว
ถึงจะลงทุนซื้อสุดยอดเก้าอี้ที่ถูกหลักเออร์โกโนมิกส์แบบเป๊ะๆ แต่ถ้ายังเคยชินกับการนั่งไถลตัว เลื้อยเสียจนแทบจะนอนทำงานบนเก้าอี้อยู่แล้ว กลับจะยิ่งทำให้น้ำหนักตัวไปกดทับต่อหมอนรองกระดูกสันหลัง ส่งผลให้เกิดอาการปวดหลังตามมาอยู่ดี
- ท่าแก้ เมื่อเริ่มรู้ตัวว่าไถลร่างลงไปจนท้ายทอยพิงกับพนักเก้าอี้ แม้จะเป็นอิริยาบถที่สบาย แต่ให้รีบกระเถิบตัวขึ้นมานั่งพิงพนักเก้าอี้และนั่งให้เต็มก้นทันที อย่ารีรอ
อ้างอิง
- Claudia Hammond. Is crossing your legs bad for you? https://bbc.in/3hTvEPd
- Ari Notis.This is why you cross your legs and why you may want to stop – immediately. https://bit.ly/3fNAqeC
- Elizabeth Narins.12 Ways You’re Sitting Wrong. https://bit.ly/3p1mVvZ
