เช็กลิสต์! สิ่งที่ต้องทำหลังตัดสินใจ ‘ลาออก’ จากงานประจำ ฉบับมนุษย์เงินเดือน

หากงานประจำที่ทำอยู่ไม่ตอบโจทย์ชีวิตอีกต่อไป การตัดสินใจ ‘ลาออก’ ย่อมเป็นหนทางที่หลายคนเลือก นี่คือเรื่องปกติในโลกของการทำงาน

แต่ช่วงเวลาสั้นๆ ภายใน 30 วันหรืออาจน้อยกว่านั้นหลังจากยื่นใบลาออก คำถามใหญ่ที่ต้องตอบให้ได้ (ในความเป็นจริงควรตอบได้ก่อนตัดสินใจลาออก) คือ ‘จะจัดการตัวเองอย่างไรบ้าง?’ ทั้งสะสางภาระหน้าที่ในความรับผิดชอบให้เรียบร้อยและเตรียมพร้อมเริ่มต้นงานที่ใหม่ หรือถ้ายังไม่มีงานอื่นรองรับ คนที่ลาออกจะก้าวสู่สถานะ ‘ว่างงาน’ อย่างไร? ให้รู้สึกกังวลใจน้อยที่สุด

becommon ได้รวบรวมสิ่งที่ต้องทำเมื่อตัดสินใจลาออกเป็นเช็กลิสต์ฉบับเข้าใจง่าย สำหรับให้มนุษย์เงินเดือนที่กำลังเผชิญสถานการณ์นี้ลองนำไปปรับใช้ ด้วยความหวังว่าทุกคนจะก้าวข้ามช่วงเวลาเปลี่ยนผ่านไปได้อย่างราบรื่นและเป็นมืออาชีพ

ถ้าลาออกมาเป็นฟรีแลนซ์ หรืออาชีพอิสระ ซึ่งไม่ได้เป็นลูกจ้างประจำสังกัดบริษัทไหน รวมถึงคนว่างงาน สิ่งแรกที่ควรทำคือ รักษาสิทธิประกันสังคม โดยติดต่อขอขึ้นทะเบียนและรายงานตัวผู้ประกันตนตามมาตรา 40 สำหรับอาชีพอิสระ และมาตรา 39 สำหรับคนที่ไม่มีงานทำเป็นหลักแหล่งเพื่อขอรับเงินชดเชย ผ่านเว็บไซต์ของกรมการจัดหางาน โดยข้อกำหนดกฎหมายระบุไว้ว่า

นับตั้งแต่วันที่ลาออกจากงาน จะยังได้รับความคุ้มครองจากสำนักงานประกันสังคมต่ออีก 6 เดือน ครอบคลุมกรณีประสบอันตรายหรือเจ็บป่วย คลอดบุตร (เฉพาะมาตรา 39) สงเคราะห์บุตร ทุพพลภาพ ชราภาพ และเสียชีวิต ส่วนหลักเกณฑ์จ่ายเงินชดเชยระหว่างว่างงาน จะต้องเป็นผู้ที่จ่ายเงินสมทบเข้ากองทุนประกันสังคมมาแล้วไม่น้อยกว่า 6 เดือน ภายในระยะเวลา 15 เดือน ก่อนว่างงาน

นอกจากนี้ต้องรักษาผลประโยชน์ที่เราพึงได้จาก สหกรณ์ออมทรัพย์ และ กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ หากเป็นสมาชิกหรือเคยสมัครไว้กับบริษัทที่กำลังจะออก แต่จำนวนเงินและผลตอบแทนขึ้นอยู่กับเงื่อนไขและรูปแบบที่เลือกลงทุน ปกติบริษัทจะแจ้งรายละเอียดและจำนวนเงินส่วนที่เราได้รับ หากไม่ได้ให้ทวงถาม

อีกสิ่งที่กระทบทันทีหลังตัดสินใจลาออกคือ รายรับรายจ่าย โดยเฉพาะคนที่ยังไม่ได้งานใหม่ นั่นหมายถึงรายรับจากงานประจำกำลังหายไป แต่รายจ่ายประจำเดือนอาจไม่ได้ลดลงตาม บางคนมีภาระทางการเงินเกี่ยวพัน เช่น ต้องผ่อนบ้าน ผ่อนคอนโด ผ่อนรถ หรือจ่ายหนี้อื่นใดเป็นงวดๆ จึงจำเป็นต้องวางแผนการใช้จ่ายให้รัดกุมและพยายามเคลียร์หนี้สินออกไปก่อนให้มากที่สุดตั้งแต่เนิ่นๆ แนะนำให้ติดต่อเจรจาขอประนอมหนี้กับธนาคารร่วมด้วย เพื่อผัดผ่อนและขยายระยะเวลาที่ต้องจ่ายหนี้ออกไป

อันที่จริงก่อนลาออกควรแน่ใจแล้วว่ามี เงินสำรอง เพียงพอให้ใช้จ่ายได้นาน 6-12 เดือน ขณะเดียวกันควรมองหา รายได้เสริม อาจต่อยอดจากความถนัดและความสนใจเพื่อให้มีรายรับเข้ามามากกว่าหนึ่งช่องทาง เผื่อช่วยแบ่งเบาค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวันได้บ้าง

ในทางตรงกันข้าม ถ้าพึ่งแต่รายได้จากงานประจำอย่างเดียว เท่ากับว่ากำลังแบกรับความเสี่ยงทางการเงินเอาไว้หากขาดรายได้หลัก และไม่จำเป็นต้องรอให้ถึงเวลาออกจากงาน ขณะทำงานประจำควรมองหาโอกาสใหม่ๆ ที่พอจะเป็นช่องทางรายรับอื่นควบคู่ไปด้วย ไม่แน่อาชีพเสริมที่ทำเพิ่มขึ้นมาอาจกลายเป็นรายได้หลักที่มั่นคงกว่าในอนาคต

ด้านความสัมพันธ์กับเพื่อนร่วมงานและหัวหน้า หากไม่ได้มีปัญหาร้ายแรงแบบมองหน้ากันไม่ติด ควรรักษาคอนเนคชันและมิตรภาพดีๆ เอาไว้ ถึงแม้ไม่ได้ทำงานด้วยกันแล้ว แต่ในภายภาคหน้าอาจได้กลับมาทำงานด้วยกันอีก ไม่ก็อาจมีเรื่องที่ต้องพึ่งพาอาศัยกัน คอยช่วยเหลือเกื้อกูลและเสนอโอกาสการทำงานที่ดีกว่า หรือต่อให้มีเรื่องผิดใจกัน ถ้าลดราวาศอกได้ ควรปรับความเข้าใจกันใหม่ เพื่อการจากลากันแบบไม่มีเรื่องติดค้างคาใจ

อีกเรื่องที่สำคัญมากในยุคดิจิทัล คือ ความเป็นส่วนตัว โดยเฉพาะคนที่ใช้คอมพิวเตอร์หรือแล็ปท็อปของบริษัททั้งทำธุรกรรม เชื่อมต่อกับอีเมลและบัญชีโซเชียลมีเดียส่วนตัว ควรเปลี่ยนรหัสใหม่และลบประวัติข้อมูลการใช้งานรวมถึงการตั้งค่าจดจำรหัสผ่านให้เสร็จสิ้นก่อนส่งเครื่องคืนบริษัท

ส่วนไฟล์งานในเครื่อง ต้องจัดระเบียบให้เรียบร้อยเช่นเดียวกัน เครื่องจะได้อยู่ในสถานะพร้อมใช้งานต่อ โดยเริ่มจากตรวจดูไฟล์เกี่ยวกับข้อมูลส่วนตัว และไฟล์งานอื่นๆ ให้ถี่ถ้วนก่อนลบทิ้งถาวร เพื่อป้องกันข้อมูลไม่ให้รั่วไหล ส่วนไฟล์สำคัญที่จำเป็นต้องใช้ทำงานต่อเนื่องก็ควรส่งต่อและแจ้งให้ผู้ที่เกี่ยวข้องรู้

นอกเหนือจากนี้ยังมีเรื่องเล็กๆ ที่มองข้ามไม่ได้คือ เผื่อเวลาเก็บของ สำหรับคนที่มีสัมภาระเยอะให้ค่อยๆ ทยอยเอากลับบ้าน จะได้ไม่ลำบากในวันท้ายๆ แต่ระหว่างจัดการตัวเองเพื่อเตรียมตัวออก เนื้องานอาจไม่ได้ลดน้อยลง ดังนั้น ควรเต็มที่กับงานจนถึงวันสุดท้าย เป็นความรับผิดชอบในฐานะพนักงานและสะท้อนให้เห็นถึงความเป็นมืออาชีพในการทำงานด้วย

ภาพความเป็นจริงของการลาออกจึงอาจไม่ใช่ภาพโปรยเอกสารเกลื่อนพื้นแล้วเดินตัวปลิวออกจากออฟฟิศแบบไม่สนใจใคร แต่เป็นภาพของคนทำงานที่มีเรื่องให้จัดการและคิดวางแผนต่อไม่ว่าจะมีงานใหม่รออยู่ หรือลาออกไปพักผ่อน ชาร์จแบต เติมไฟให้ตัวเอง เพราะงานที่เราทำ เป็นส่วนหนึ่งที่สร้างตัวตน และความหมายให้เรารู้สึกถึงคุณค่าของการมีชีวิตอยู่ได้ไม่มากก็น้อย

หวังว่าทุกคนจะมีความสุขกับเส้นทางใหม่ที่เลือกเดิน

อ้างอิง

• สำนักงานประกันสังคม. สิทธิประโยชน์กองทุนประกันสังคม หลักเกณฑ์และเงื่อนไขกรณีว่างงาน. https://bit.ly/3DWPfWJ
• Allison Pohle. How to Quit Your Job Gracefully. https://on.wsj.com/3lSBRNa
• Amy Gallo. How to Quit Your Job: An HBR Guide. https://bit.ly/3lV355P