หลายบ้านที่มีพื้นที่นิยมปลูกต้นไม้ใหญ่ไว้รอบบริเวณบ้าน เพื่อให้ร่มเงาและช่วยทำให้บ้านเย็นไปในตัว
แต่ช่วงหน้าฝนที่มักมีลมพัดแรงและมีโอกาสเกิดพายุได้ง่าย อาจทำให้กิ่งก้านที่เคยให้ร่มเงามาตลอดปีหักโค่น หรือไปพาดกับสายไฟฟ้า จนอาจก่อให้เกิดอันตรายโดยไม่คาดคิด
ดังนั้น จึงเป็นหน้าที่ของเจ้าของบ้านที่ควรหมั่นสำรวจตรวจตราต้นไม้รอบบ้านว่ามีส่วนไหนผุ เป็นโพรง หรือยื่นยาวจนอาจถูกลมพายุพัดจนโค่นหรือหักได้
ลองหาวันที่อากาศดีสักวันมาใช้เวลาอยู่กับต้นไม้ที่คุณรัก ด้วยการตัดแต่งกิ่งก้านสาขาของต้นไม้ให้เข้ารูปเข้ารอยอย่างถูกวิธี เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดอันตราย และเพิ่มโอกาสในการงอกกิ่งสดใหม่ เพื่อให้ไม้ต้นเดิมยิ่งสวยและแกร่ง ยืนหยัดให้ร่มเงาแก่บ้านไปอีกนาน
1.
สำรวจลำต้น
สำรวจตรวจตราลำต้นของไม้ใหญ่รอบบริเวณบ้านว่า มีร่องรอยผุ ร่องลึกเป็นโพรง หรือลำต้นเอนไปทางใดทางหนึ่งหรือไม่ เพราะอาจเป็นสัญญาณว่ารากของต้นไม้ต้นนั้นไม่แข็งแรงแล้ว หรือรากอยู่ใต้พื้นที่อัดแน่นมากเกินไป เสี่ยงต่อการหักหรือโค่นล้มทั้งต้น ควรขุด ถอน รานกิ่งใหญ่ๆ หรือตัดทิ้ง เพื่อความปลอดภัย
2.
ตัดทิ้งกิ่งที่ชำรุด
หากพบกิ่งไม้ที่ผุ หัก แห้ง หรือกิ่งมีรอยฉีกตั้งแต่ 1-2 นิ้วขึ้นไป ควรตัดกิ่งนั้นทิ้งทันที ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ เพราะหากเกิดลมพายุพัดแรงอาจทำให้กิ่งหักร่วงหล่นจนเกิดอันตรายได้
วิธีตัดควรตัดให้ใกล้กับคอกิ่งมากที่สุด หรือสังเกตบริเวณที่เป็นแนวคล้ายวงแหวนนูนขึ้นมารอบกิ่ง ให้ตัดเหนือบริเวณนี้ขึ้นไป โดยใช้มีดหรือกรรไกรเฉือนให้ขาดในครั้งเดียว เพราะเป็นจุดสะสมอาหารของต้น การตัดเหนือบริเวณวงแหวนจะช่วยให้ลำต้นและกิ่งใหม่งอกออกมาอย่างแข็งแรง
หากเป็นกิ่งไม้ขนาดใหญ่ให้ตัดจากส่วนล่างของกิ่งก่อน โดยเลื่อยเข้าไปในเนื้อไม้ประมาณครึ่งหนึ่ง หรือ 1 ใน 3 ของกิ่ง โดยไม่ให้กิ่งขาด จากนั้นให้ตัดหรือเลื่อยเหลื่อมขึ้นมาด้านบนของกิ่งอีกประมาณ 10 เซนติเมตร โดยให้รอยตัดตั้งฉากกับกิ่ง จะได้ลักษณะเป็นรอยบาก จากนั้นจึงค่อยตัดส่วนเกินออกจากรอยบากทิ้งไป
การตัดในลักษณะนี้จะช่วยไม่ให้ต้นไม้แตกกิ่งก้านออกมามากเกินไปกว่าเดิม
3.
จัดระเบียบกิ่งที่เกิน
การจัดระเบียบกิ่งไม้ที่เป็นส่วนเกินของต้นจะช่วยไม่ให้ต้นไม้อุ้มน้ำหรือต้านลมมากเกินไป อีกทั้งการตัดกิ่งส่วนเกินทิ้งจะช่วยให้ลำเลียงสารอาหารไปเลี้ยงต้นไม้ได้ดีขึ้น ทำให้กิ่งหลัก ลำต้น ก้าน และใบได้รับสารอาหารเต็มที่
สำหรับต้นไม้ที่มีลักษณะแผ่กิ่งออกไปเป็นวงกว้าง ควรตัดกิ่งที่แผ่กว้างเกิน 5 เมตรออกประมาณ 1 ใน 3 เพื่อการเจริญเติบโตของต้นไม้เองและเพื่อความปลอดภัย
4.
กำจัดวัชพืชรอบโคนต้นไม้
หน้าฝนถือเป็นฤดูกาลแห่งการเติบใหญ่ของบรรดาวัชพืชที่แพร่พันธุ์ได้เร็วเป็นพิเศษ หากปล่อยไว้หลังฝนจะกำจัดได้ยากกว่าเดิม ทางที่ดีควรกำจัดวัชพืชไปพร้อมๆ กับการตัดแต่งต้นไม้
5.
ข้อควรระวังในการปีนป่าย
ในการตัดกิ่งไม้ที่อยู่สูงจำเป็นต้องใช้บันไดในการปีนขึ้นไปตัด ควรเลี่ยงการปีนป่ายไปอยู่บนต้นไม้ เพราะกิ่งไม้บางกิ่งอาจผุหรือเปราะภายในจนไม่สามารถรับน้ำหนักตัวของเราได้
ข้อสำคัญคือ ควรตรวจดูสภาพของกิ่งที่จะตัดว่าอยู่ใกล้สิ่งกีดขวางอะไรบ้าง เช่น สายไฟ หลังคา หรือสิ่งก่อสร้างต่างๆ โดยเฉพาะหากเป็นกิ่งไม้ที่ล้ำไปในพื้นที่ของเพื่อนบ้าน ควรบอกกล่าวกันล่วงหน้า เพื่อป้องกันปัญหาผิดใจกัน
อ้างอิง
- Play Organic Farm. เทคนิคการตัดแต่งต้นไม้รอบบ้าน ก่อนหน้าฝนด้วยตนเอง.https://bit.ly/2VABvQl
- Multi Ladder. ข้อควรระวังในการใช้บันไดเมื่อทำงานตัดกิ่งต้นไม้ใหญ่. https://bit.ly/36x1HO8
- Andrew Carberry. How to Prune a Tree. https://www.wikihow.com/Prune-a-Tree
