ไทยกับเขมรเรียกหญิงขายตัวว่า “อีดอกทอง” เหมือนกัน เพียงแต่คำว่าอีดอกทองในภาษาเขมรใช้ ‘เสรยผกาเมียะ’หรือหญิงผกามาส

หลังสูญเสียลูกชาย กิมย้งใช้เวลาเป็นปีอ่านตำรานับไม่ถ้วน จนพบว่าเขาสามารถค้นหา ‘ความจริง’ ได้จากการศึกษาพุทธธรรม

คำว่า วะบิ (侘) มีความหมายที่สะท้อนโลกที่ ‘เรียล’ แบบเซนคือไม่สมบูรณ์แบบ แต่การตระหนักในความพร่องนี้ กลับทำให้จิตใจเต็มอิ่ม และอารมณ์ยกสูงขึ้น

คำว่า ซะบิ (寂) ความหมายนัยตรงคือ ความหยาบ แต่เมื่อผสมกับความเป็นเซนที่ต้องถ่อมตนในคุณค่า จึงมีนัยยะสื่อถึงความหยาบที่งดงาม

“เพราะตายแล้ว ก็เอาเงินไปปรโลกไม่ได้” คือแนวคิดที่เศรษฐีจีนและฮ่องกงได้รับอิทธิพลจากศาสนา ที่สอนให้พวกเขาปล่อยวางในทรัพย์สิน และแจกจ่ายให้แก่ผู้ยากไร้

ในยุคสมัยที่คนรุ่นผมยังเป็นหนุ่มสาว แน่ล่ะเราสนใจการเมืองหมือนกัน

จริงอยู่ราชสำนักอังกฤษเคร่งครัดกับมารยาทมาก แต่ถ้าใครตามข่าวจะรู้ว่า ราชวงศ์อังกฤษไม่ได้นั่งกอดธรรมเนียมโบราณเหมือนก่อนแล้ว

‘วิญญูชนจอมปลอม’ นิยายของกิมย้งสะท้อนสิ่งนี้เอาไว้ไม่น้อย เพื่อเตือนผู้อ่านให้คอยระวัง ขณะที่สังคมยกย่องความดีงาม ความชั่วช้าก็อำพรางแนบเนียนอยู่ในนั้น

ตราบใดที่ใจมนุษย์ยังรู้สึก “กลัว” การเกิดขึ้นของ ‘…’ ก็จะเหมือนหนังเรื่องเก่าที่ถูกรีเมคซ้ำแล้วซ้ำเล่า และวนเวียนอย่างนี้เรื่อยไป